drought essay in gujarati language

HindiVyakran

• नर्सरी निबंध
• सूक्तिपरक निबंध
• सामान्य निबंध
• दीर्घ निबंध
• संस्कृत निबंध
• संस्कृत पत्र
• संस्कृत व्याकरण
• संस्कृत कविता
• संस्कृत कहानियाँ
• संस्कृत शब्दावली
• पत्र लेखन
• संवाद लेखन
• जीवन परिचय
• डायरी लेखन
• वृत्तांत लेखन
• सूचना लेखन
• रिपोर्ट लेखन
• विज्ञापन

Header$type=social_icons

• commentsSystem

Gujarati Essay on "Drought", "દુકાળ વિશે ગુજરાતી નિબંધ" for Students

Essay on Drought in Gujarati : In this article " દુકાળ વિશે ગુજરાતી નિબંધ ", " Dukal Nibandh in Gujarati " for students ...

Essay on Drought in Gujarati : In this article " દુકાળ વિશે ગુજરાતી નિબંધ ", " Dukal Nibandh in Gujarati " for students of class 5, 6, 7, 8, 9, and 10.

Gujarati Essay on " Drought ", " દુકાળ વિશે ગુજરાતી નિબંધ " for Students

પ્રસ્તાવના:  ભારત એક ખેતીપ્રધાન દેશ છે. અહીંયા સિત્તેર ટકા જનતા ખેતીના કાર્યમાં લાગેલી છે. બીજા શબ્દોમાં આપણે કહી શકીએ છીએ કે, ભારતીયોનો મુખ્ય ધંધો જ ખેતી છે. ખેતીમાં વરસાદનું મહત્ત્વપૂર્ણ સ્થાન છે. જો વરસાદ સમય પર અને યોગ્ય ઢંગથી થાય છે, ત્યારે તો કોઈને ચિંતા નથી થતી. પરંતુ જ્યારે એનું સંતુલન બગડી જાય છે અર્થાત્ ક્યારેક વરસાદ ઓછો થાય છે અથવા ક્યારેક વધારે, તો દેશમાં ઉત્પાદનની દૃષ્ટિથી ખૂબ ભારે ગરબડી ફેલાય છે.

વરસાદની કમી અને એના અભાવ:  ભારતવર્ષમાં વરસાદ અષાઢ માસ (જુલાઈ)થી પ્રારંભ થઈ જાય છે અને લગભગ ચાર મહીના સુધી થતો રહે છે. તે પરંતુ ગત વર્ષે ભગવાનની કોપ-દષ્ટિથી ન્યૂનતમ વરસાદ પણ ના થયો. ખેડૂત આકાશની તરફ આંખો લગાવીને રહ્યા. રેડિયો તેમજ ટી.વી. ભવિષ્યવાણીઓ કરતાં રહ્યા, પરંતુ પાણીને વરસવું ન હતું, તો ના જ વરસ્યું અને ભારતવર્ષમાં દુકાળની સ્થિતિ ઉત્પન્ન થઈ ગઈ.

વરસાદની કમીથી ખરીફનો પાક ના વાવી શકાયો. થોડો-ઘણો વરસાદ થવાથી જ્યાં પાક વાવી દેવામાં આવ્યો હતો, ત્યાં તે પણ સૂઈને નષ્ટ થઈ ગયો. દેશમાં હાહાકાર મચી ગયો. પશુઓની દશા તો અત્યંત દયનીય થઈ ગઈ. હજારો-લાખો પશુ ભૂખ્યા મરી ગયા. બધાથી વધારે ખરાબ દશા રાજસ્થાન તેમજ ગુજરાતની હતી. રાજસ્થાન તો હંમેશાંથી જ પાણીની અછત ઉઠાવે છે. આ વખતે હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ, બંગાળ, બિહાર વગેરે બધા પ્રાંતોની સામે આ કઠિન સમસ્યા આવીને ઊભી થઈ ગઈ.

રાહત કાર્યક્રમ:  ભારત સરકારે યુદ્ધસ્તર પર રાહત કાર્યક્રમ ચલાવ્યો. દેશમાં લગભગ પાંચ અબજ રૂપિયાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી, પરંતુ આટલા મોટા દેશ માટે આ રકમ એવી જ હતી, જેમ “ઊંટના મુખમાં જીરું કોઈ-કોઈ રાજયમાં સરકારી તંત્રએ આ રૂપિયાનો સદુપયોગ ના કર્યો. નેતાગણ, ભ્રષ્ટ સરકાર કર્મચારી આ રાહત-કાર્યમાં પોતાનું ઘર ભરવાથી ના ચૂક્યા. હકીકત એ રહી કે, ખેડૂતના નામ પર બીજાઓના ઘર ભરાઈ ગયા.

ઉપસંહાર:  આપણે સરકારની સાથે મળીને નક્કર પગલાં ઉઠાવવા જોઈએ. પાણીનો સદુપયોગ કરવો જોઈએ. આપણે એક-એક ટીપાને સંભાળીને ખર્ચ કરીએ. નવા ટ્યૂબવેલ, એન્જિનસેટ લગાવવામાં આવે. વિજળીનું ઉત્પાદન વધારવામાં આવે તથા આ સમયે વિજળીનું જેટલું ઉત્પાદન થઈ રહ્યું છે, એને સંભાળીને ખર્ચ કરવામાં આવે, ત્યારે જ આપણે વરસાદના અભાવમાં રાહતનો અનુભવ કરી શકીએ છીએ.

100+ Social Counters$type=social_counter

• fixedSidebar
• showMoreText

/gi-clock-o/ WEEK TRENDING$type=list

• गम् धातु के रूप संस्कृत में – Gam Dhatu Roop In Sanskrit गम् धातु के रूप संस्कृत में – Gam Dhatu Roop In Sanskrit यहां पढ़ें गम् धातु रूप के पांचो लकार संस्कृत भाषा में। गम् धातु का अर्थ होता है जा...

• दो मित्रों के बीच परीक्षा को लेकर संवाद - Do Mitro ke Beech Pariksha Ko Lekar Samvad Lekhan दो मित्रों के बीच परीक्षा को लेकर संवाद लेखन : In This article, We are providing दो मित्रों के बीच परीक्षा को लेकर संवाद , परीक्षा की तैयार...

RECENT WITH THUMBS$type=blogging$m=0$cate=0$sn=0$rm=0$c=4$va=0

• 10 line essay
• 10 Lines in Gujarati
• Aapka Bunty
• Aarti Sangrah
• Akbar Birbal
• anuched lekhan
• asprishyata
• Bahu ki Vida
• Bengali Essays
• Bengali Letters
• bengali stories
• best hindi poem
• Bhagat ki Gat
• Bhagwati Charan Varma
• Bhishma Shahni
• Bhor ka Tara
• Boodhi Kaki
• Chandradhar Sharma Guleri
• charitra chitran
• Chief ki Daawat
• Chini Feriwala
• chitralekha
• Chota jadugar
• Claim Kahani
• Dairy Lekhan
• Daroga Amichand
• deshbhkati poem
• Dharmaveer Bharti
• Dharmveer Bharti
• Diary Lekhan
• Do Bailon ki Katha
• Dushyant Kumar
• Eidgah Kahani
• Essay on Animals
• festival poems
• French Essays
• funny hindi poem
• funny hindi story
• German essays
• Gujarati Nibandh
• gujarati patra
• Guliki Banno
• Gulli Danda Kahani
• Haar ki Jeet
• Harishankar Parsai
• hindi grammar
• hindi motivational story
• hindi poem for kids
• hindi poems
• hindi rhyms
• hindi short poems
• hindi stories with moral
• Information
• Jagdish Chandra Mathur
• Jahirat Lekhan
• jainendra Kumar
• jatak story
• Jayshankar Prasad
• Jeep par Sawar Illian
• jivan parichay
• Kashinath Singh
• kavita in hindi
• Kedarnath Agrawal
• Khoyi Hui Dishayen
• Kya Pooja Kya Archan Re Kavita
• Madhur madhur mere deepak jal
• Mahadevi Varma
• Mahanagar Ki Maithili
• Main Haar Gayi
• Maithilisharan Gupt
• Majboori Kahani
• malayalam essay
• malayalam letter
• malayalam speech
• malayalam words
• Mannu Bhandari
• Marathi Kathapurti Lekhan
• Marathi Nibandh
• Marathi Patra
• Marathi Samvad
• marathi vritant lekhan
• Mohan Rakesh
• Mohandas Naimishrai
• MOTHERS DAY POEM
• Narendra Sharma
• Nasha Kahani
• Neeli Jheel
• nursery rhymes
• odia letters
• Panch Parmeshwar
• panchtantra
• Parinde Kahani
• Paryayvachi Shabd
• Poos ki Raat
• Portuguese Essays
• Punjabi Essays
• Punjabi Letters
• Punjabi Poems
• Raja Nirbansiya
• Rajendra yadav
• Rakh Kahani
• Ramesh Bakshi
• Ramvriksh Benipuri
• Rani Ma ka Chabutra
• Russian Essays
• Sadgati Kahani
• samvad lekhan
• Samvad yojna
• Samvidhanvad
• Sandesh Lekhan
• sanskrit biography
• Sanskrit Dialogue Writing
• sanskrit essay
• sanskrit grammar
• sanskrit patra
• Sanskrit Poem
• sanskrit story
• Sanskrit words
• Sara Akash Upanyas
• Savitri Number 2
• Shankar Puntambekar
• Sharad Joshi
• Shatranj Ke Khiladi
• short essay
• spanish essays
• Striling-Pulling
• Subhadra Kumari Chauhan
• Subhan Khan
• Suchana Lekhan
• Sudha Arora
• Sukh Kahani
• suktiparak nibandh
• Suryakant Tripathi Nirala
• Swarg aur Prithvi
• Tasveer Kahani
• Telugu Stories
• UPSC Essays
• Usne Kaha Tha
• Vinod Rastogi
• Vrutant lekhan
• Wahi ki Wahi Baat
• Yahi Sach Hai kahani
• Yoddha Kahani
• Zaheer Qureshi
• कहानी लेखन
• कहानी सारांश
• तेनालीराम
• मेरी माँ
• लोककथा
• शिकायती पत्र
• हजारी प्रसाद द्विवेदी जी
• हिंदी कहानी

RECENT$type=list-tab$date=0$au=0$c=5

Replies$type=list-tab$com=0$c=4$src=recent-comments, random$type=list-tab$date=0$au=0$c=5$src=random-posts, /gi-fire/ year popular$type=one.

• अध्यापक और छात्र के बीच संवाद लेखन - Adhyapak aur Chatra ke Bich Samvad Lekhan अध्यापक और छात्र के बीच संवाद लेखन : In This article, We are providing अध्यापक और विद्यार्थी के बीच संवाद लेखन and Adhyapak aur Chatra ke ...

Join with us

Footer Social$type=social_icons

• loadMorePosts

In Gujarati

જળ એજ જીવન નિબંધ | Save Water Essay in Gujarati

આપ સૌનું અમારા બ્લોગ InGujarati.org માં સ્વાગત છે. આજ  “જળ એજ જીવન નિબંધ (3 Best Save Water Essay In Gujarati Language”  આર્ટિકલ માં આપણે સરસ ત્રણ ગુજરાતી ભાષા ના નિબંધ જોવાના છીએ. આ ઉદાહરણ નિબંધ થી તમે તમારો પોતાનો સુંદર અને શ્રેષ્ઠ  પાણી બચાવો નિબંધ લખી શકો છો. અહીં તમને ત્રણ અલગ અલગ પ્રકારના નિબંધ જોવા મળશે, જે દરેક ધોરણ ના વિદ્યાર્થી માટે ઉપીયોગી સાબિત થશે.

હાલ પૃથ્વી પર નું પ્રદુષણ ખુબ વધી રહ્યું છે, અને બીજા પ્રાકૃતિક સંસાધનો પણ ઘટી રહ્યા છે. આનું મુખ્ય કારણ બેફામ ઉપીયોગ અને વસ્તી વધારો કહી શકાય. આ માટેથી જ આવનારી પેઢી ને પાણી નું મહત્વ અને જતન સમજાવવા ઘણી બધી પરીક્ષા માં Save  Water Essay In Gujarati પ્રશ્ન પૂછાતો હોય છે. તો ચાલો આપણે નિબંધ તરફ આગળ વધીએ.

200 શબ્દો નો ટૂંકો પાણી બચાવો નિબંધ (200 Word Short Save Water Essay In Gujarati)

પાણી એ પૃથ્વી પરનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ અને મૂલ્યવાન પ્રાકૃતિક સાધન છે. તે આપણું આખું જીવન ટકાવી રાખવામાં મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત છે. તમને ખબર છે પાણી વિના જીવન શક્ય નથી, માટે જ ફક્ત પુથ્વી પાર જીવન નું અસ્તિત્વ છે. પાણી ફક્ત મનુષ્ય માટે જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર જીવસૃષ્ટિ માટે મહત્વપૂર્ણ સંસાધન છે. પ્રાણીઓ વૃક્ષો અને છોડ પણ પાણી વિના ટકી શકતા નથી.

આપણી પૃથ્વીની લગભગ 71% સપાટી પાણીથી ઘેરાયેલી છે. કમનસીબે ઉપલબ્ધ પાણી માંથી માત્ર 3% પાણી જ પીવા લાયક છે. મીઠા પાણીનો કુલ જથ્થા ના આશરે બે તૃતીયાંશ હિમાચ્છાદિત ક્ષેત્ર, હિમનદીઓ અને બરફ ના મોટા પર્વતો સ્વરૂપમાં રહેલો છે. બાકીનો નાનો ભાગ ભૂગર્ભજળ અને આપણી આસપાસ ની સપાટીના પાણીના સ્વરૂપમાં ઉપલબ્ધ છે.

આપણે સંપૂર્ણ પણે પાણી ઉપર જીવન વિતાવતા હોવાથી, આપણે આપણા જીવન માં પાણી નું મહત્વ સમજવું ખુબ જરૂરી છે. પાણીનો ઉપીયોગ ખેતી માટે ખોરાક ઉગાડવા માટે વધુ પ્રમાણ માં થાય છે. આપણે રોજ ના જીવન માં પીવા માટે, રસોઈ કરવા, સફાઈ કરવા, નહાવા અને અન્ય ઘરેલું ઉદ્દેશ્યો માટે પાણીનો ઉપયોગ કરીએ છીએ.

પાણીનો ઉપયોગ મનોરંજક પ્રવૃત્તિઓ માટે પણ થાય છે. ઉદ્યોગોમાં, પાણીનો ઉપયોગ શીતક અથવા દ્રાવક તરીકે થાય છે અને અન્ય ઉત્પાદન હેતુઓમાં પણ તેનો ઉપયોગ થાય છે. પાણીની સહાયથી જળવિદ્યુત ઉત્પન્ન થાય શકે છે. પાણીનો ઉપયોગ ઘણી જગ્યાએ માલ ના સંચાલન અને પરિવહન માટે પણ થાય છે.

આ ફાયદાઓ આપણને દર્શાવે છે, કે જીવન જીવનનો સૌથી આવશ્યક ઘટક પાણી કેવી રીતે છે અને પાણીની દરેક ટીપું જીવન ટકાવી રાખવા માટે કેમ મહત્વપૂર્ણ છે. તેથી, આ ગ્રહ પર જીવન બચાવવા માટે જળ બચાવ મહત્વપૂર્ણ છે.

હાલ પૃથ્વી પર લોકો પીવાલાયક પાણી નો ખુબ દુરુપીયોગ કરી રહ્યા છે, જ્યાં જરૂર નથી ત્યાં પણ પાણી નો ઉપીયોગ કરી રહ્યા છે. તેહીજ હાલ દુનિયા માં ઘણી જગ્યાએ પીવાના પાણી ની અછત સર્જાઈ રહી છે. જો આવી રીતેજ પાણી નો દુરુપીયાગો થતો રહેશે તો, પૃથ્વી પાર જીવન ટકાવી રાખવું ખુબ મુશ્કેલ બનશે. આથી પાણી નું મહત્વ સમજી અને તેને જરૂર પૂરતો ઉપીયોગ આપણા સૌ માટે હિતાવહ છે.

500 શબ્દો નો જળ એજ જીવન નિબંધ (500 Word Long Save Water Essay in Gujarati Language)

પાણી પૃથ્વી પર મનુષ્યના અસ્તિત્વનો એક અત્યંત જરૂરી ભાગ બની ગયો છે. આમ, હાલ પાણીના મહત્વની તુલના હવાના મહત્વ સાથે કરી શકાય છે. બધા પૃથ્વી પર ના જીવો ભલે તે મનુષ્ય, પ્રાણીઓ અથવા છોડ હોય. દરેક વ્યક્તિ સંપૂર્ણપણે તાજા અને પીવાલાયક પાણી જરૂરિયાત હંમેશા હોય છે. આ રીતે, પાણી બચાવો જીવન બચાવવા માટેનો નિબંધ એ મનુષ્ય માટેના પાણીના કેટલાક અજાણ્યા અને મહત્વપૂર્ણ ફાયદાઓની બેહતર સમજ છે.

હવા એ હવા પછી પૃથ્વી પરનો બીજો સૌથી મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત છે. પીવા સિવાય, પાણીના અન્ય ફાયદાઓ પણ છે. આમ ઘરેલૂ ઉપીયોગ માં રસોઈ, ધોવા, સાફ કરવા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. પાણી એ હંમેશા થી માણસના અસ્તિત્વનો મહત્વપૂર્ણ ભાગ બનેલો છે. ઉપરાંત, તે વૃક્ષો અને છોડના અસ્તિત્વ માટે મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત છે. વધુમાં, તે કૃષિ તેમ જ વિવિધ ઓદ્યોગિક ક્ષેત્રો માટે જરૂરી અને કિંમતી કુદરતી તત્વ છે.

હાલમાં, ગ્લોબલ વોર્મિંગને સમસ્યા એ પૃથ્વી પરના પીવાલાયક પાણીની સામેનો સૌથી મોટો પડકાર છે. આ સમસ્યા મુખ્યત્વે વિવિધ સ્થળોએ પાણીના દુરૂપયોગને કારણે થાય છે. વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં, પાણીની બચાવ કરવાના સૂત્રને સમજવું અને ક્યાં પાણી બચાવવું એ મહત્વપૂર્ણ છે. કારણ કે શુદ્ધ જળ સંસાધનો એ આપણા જીવન ની તમામ આવશ્યકતાઓ માટેના પ્રાથમિક સ્રોત છે. અને જ્યારે તે અવમૂલ્યન થાય છે, ત્યારે તે માનવો માટે વિશાળ વિનાશક પરિસ્થિતિઓનું કારણ પણ બની શકે છે.

હાલમાં, વિશ્વના એવા ઘણા પ્રદેશો છે, કે જ્યાં ભૂગર્ભજળની અછત અથવા ઓછા વરસાદને લીધે પાણીની અછતનો સામનો કરી રહ્યા છે. ઉપરાંત, કેટલાક વિસ્તારોમાં, ભૂગર્ભ જળ ખુબ દૂષિત છે અથવા તેનો વધારે ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આમ, આવા પરિબળો દુષ્કાળની પરિસ્થિતિ તરફ દોરી જાય છે અને આ પ્રકાર ના વિસ્તારોમાં તે પાણીની અછત તરફ દોરી જાય છે. વળી, શહેરીકરણ અને ઔદ્યોગિકરણની સમસ્યાઓમાં વધારો થયો છે, જ્યાં વસ્તીની વધતી માંગને પહોંચી વળવા ભૂગર્ભજળનો વધુપડતો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

WHO ના અહેવાલ મુજબ, 5 લોકોમાંથી 1 માણસને પીવાનું શુધ્ધ પાણી મળતું નથી. આ જોઈને, ભવિષ્યમાં પાણીનું સંકટ અનિવાર્ય લાગે છે. ઉપરાંત, તે પાણીને બચાવવા તાત્કાલિક મહત્વપૂર્ણ પગલાં ભરવાનું માંગે છે, જેથી કિંમતી સંસાધનો આજે તેમજ ભવિષ્યની પેઢી માટે બચાવી શકાય.

પાણી બચાવવા ની પહેલ પાણીના સંરક્ષણને મદદ અને પ્રોત્સાહન આપી શકે છે. ઉપરાંત, લોકોમાં પાણીના મહત્વ વિશે જાગૃતિ ફેલાવી શકાય છે. વધારામાં, પાણી બચાવો અભિયાન લોકોને એ સમજવામાં મદદ કરે છે કે તાજા અને શુદ્ધ પાણીના સ્ત્રોત પૃથ્વી પર ખૂબ મર્યાદિત છે. તેથી, જો તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ કરવામાં આવે તો એવી સંભાવનાઓ છે કે તેઓ માનવી ની વધતી માંગને પૂરી કરી શકશે નહીં. આ ઝુંબેશ દ્વારા લોકોમાં ફાયદા અને પાણીની જાળવણી અને ખંતથી તેનો ઉપયોગ કરવા વિશે લોકોમાં જાગૃતિ લાવી શકીએ છીએ.

10 લીટી નો જળ એજ જીવન નિબંધ (10 Lines Save Water Essay in Gujarati)

• દરરોજ પાણી બચાવવા માટે જવાબદાર બનો. માત્ર જરૂરિયાત પૂરતો પાણીનો જથ્થો વાપરો અને ખોટો બગાડ ટાળો. આપણે દરરોજ ઘરકામ કરવા માં પાણીનો વપરાશ બને તેટલો ઓછો કરવો જોઈએ.
• હાલ પીવાલાયક પાણી નો જથ્થો ખુબ ઝડપથી ઓછો થઇ રહ્યો છે, જેથી આવનારી પેઢી મુશ્કેલી માં મુકાઈ શકે છે.
• કપડાં ધોવા માટે આપણે સંપૂર્ણ ક્ષમતા સાથે વોશિંગ મશીનનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ, જેથી વીજળી અને પાણી બંને ની બચત થાય .
• હાથ અને ચહેરો ધોતી વખતે આપણે નળને ચાલુ ના રાખવો જોઈએ.
• બાષ્પીભવન ઓછું કરવા માટે આપણે સાંજે અથવા વહેલી સવારે છોડને પાણી પાવું જોઈએ.
• ઘરના ઉદ્દેશ્યો માટે વરસાદના પાણીને છત પર સંગ્રહિત કરવા અને પાણીનો ફરીથી ઉપયોગ કરવાની જોગવાઈ કરવી જોઈએ.
• મોટા સમુદાયો અને ખેડુતોએ રેઇન વોટર હાર્વેસ્ટિંગની પ્રથાને ફરજીયાત પણે સ્વીકારવી જોઈએ.
• ઔદ્યોગિક કચરાને નદીઓમાં નાખતા પહેલા તેની યોગ્ય સારવાર કરવી જોઈએ, જેથી ચોખ્ખું પાણી દુષિત ના થાય.
• આપણે પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ ઓછો અથવા બંધ કરવો જોઈએ અને તેનો નિકાલ પર્યાપ્ત રીતે કરવો જોઈએ.
• આસપાસ ના લોકોને સામાજિક સમસ્યાઓ અને અન્ય રીતો દ્વારા હાલ ની પાણીની સમસ્યાઓ વિશે જાગૃત કરી શકીએ છીએ.
• આપણે આપણા બાળકોને નાનપણથી જ પાણી બચાવવા વિશે જાગૃત કરવા જોઈએ.

પાણી બચાવો સુવિચાર અને સૂત્રો- Save Water Slogan

• જબ તક જલ સુરક્ષિત હૈ, તબ તક કલ સુરક્ષિત હૈ.  (When water is safe, then tomorrow is safe.)
• જળ એજ જીવન  (Water is Life)
• જળ બચાવો, જીવન બચાવો  (Save water, save lives)
• જલ સંરક્ષણ આપના સપના, તાકી ભારત ખુશ અપના.  (Water conservation is your dream, so make India happy.)
• તમે પાણી ને બચાવો, પાણી તમને બચાવશે  (You save water, water will save you)
• પાણીનો બચાવો ફક્ત આપણી ફરજ નહિ, પણ આપણું કર્તવ્ય પણ છે.  (Saving water is not only our duty, but also our responsibility.)

પાણી નું મહત્વ (The importance of water)

કોઈ પણ જીવિત વસ્તુ ને ટકી રહેવા પાણી હવા પછી મુખ્ય જરૂરિયાત છે, કદાચ પાણી વગર પૃથ્વી પર જીવન જ શક્ય ના હોત. આપણા શરીર માં સૌથી વધુ ભાગ પાણી નો છે, જે 60% આસપાસ હોય છે. પાણી આપણા શરીર ની વિવિધ ક્રિયાઓ કરવામાં ખુબ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે, સાથે સાથે શરીર ના તાપમાન પણ અનુકૂળ બનાવે છે.

મનુષ્ય શરીરમાં શ્વાસ, પરસેવો, મળ અને પાચન જેવી વિવિધ ક્રિયાઓ દ્વારા પાણી ગુમાવે છે. પ્રવાહી પીવાથી અથવા પ્રવાહી યુક્ત ખોરાક ખાવાથી પાણીનું સ્તર આપણા શરીર માં જળવાઈ રહે છે. કોઈ પણ જીવિત વસ્તુ ને સમય અનુસાર પાણી ની જરૂર પડે છે, જેથી આપણે રોજ પાણી પીવું પડે છે.

હાઈડ્રેટેડ રહેવું એ શરીરના સામાન્ય તાપમાનને જાળવી રાખવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. જ્યારે પરસેવો આવે છે અને ગરમ વાતાવરણમાં આપણુ શરીર વધુ માત્રા માં પાણી ગુમાવે છે. પરસેવો આપણા શરીરને ઠંડક આપે છે, પરંતુ જો આપણે ગુમાવેલા પાણીને ફરી નહીં પ્રાપ્ત કરીએ તો આપણા શરીરનું તાપમાન વધશે. પાણીના અભાવને કારણે ડિહાઇડ્રેશન જેવી સમસ્યા ઉત્પન્ન થાય છે, જેના પરિણામે ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સ અને પ્લાઝ્માના સ્તરમાં ઘટાડો થાય છે.

મનુષ્ય અને બધા પ્રાણી પક્ષીઓ ને સ્વસ્થ જીવન જીવવા માટે યોગ્ય હાઇડ્રેશન જાળવી રાખવું નિર્ણાયક છે. સંશોધન બતાવ્યું છે કે અપૂરતું પાણીનું સેવન આપણા ધ્યાન, ચેતવણી અને મેમરીને નકારાત્મક અસર પહોંચાડી શકે છે.

કસરત કરતી વખતે, રમત ગમતમાં ભાગ લેતા કે ચાલવા જતા, પુષ્કળ પાણી પીવું ખુબ જરૂરી છે. પોતાના શરીર ને હાઇડ્રેટેડ રાખવાની અસર આપણી માનસિક શક્તિ, શારીરિક શક્તિ પર પણ પડે છે. પીવાનું ચોખ્ખું પાણી આપણા શરીર ના મેટાબોલિક રેટને વધારવામાં મદદ કરે છે.

Note: જરૂરિયાત પ્રમાણે પૂરતું પાણી પીવા તમે જ્યાં જાઓ ત્યાં તમારી સાથે પાણીની બોટલ જરૂર લઇ જાવ. જ્યારે પણ તમને જરૂર લાગે ત્યારે તમારા શરીર ના પાણીના લેવલ ને ચેક કરો. એક ખાતરી જરૂર કરો કે તમે દરરોજ મહત્તમ માત્રા માં પાણી પીવો છો, જે તમારા શરીરના વજનનું અડધા આંકડા મા મિલિગ્રામમાં છે.

આશા રાખું છું,  “જળ એજ જીવન નિબંધ (Top 3 Save Water Essay In Gujarati Language)”  આર્ટિકલ માં તમને પાણી વિષે ની મહત્વપૂર્ણ માહિતી જરૂરથી મળી હશે. હાલ પ્રદુષણ અને ગ્લોબલ વૉર્મિંગ જેવી સમસ્યાઓ ખુબ વધી રહી છે. અને આવી સમસ્યાઓ ના કારણે આપણે કુદરતી સ્ત્રોતો ને ખોઈ રહ્યા છીએ. જો હવે આપણે નહિ સમજીએ તો ભવિષ્ય માં કદાચ ખુબ મોટી મુશ્કેલી માં મુકાઈ જઈશું. પાણી નું આપણા જીવન માં ખુબ મહત્વ છે, માટે જ હાલ બધા ધોરણ માં આ નિબંધ વારંવાર પુછાતા રહ્યા છે.

Leave a Comment Cancel reply

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

Gujarati Nibandh

કાળનોયે કાળ દુષ્કાળ અથવા અનાવૃષ્ટિ પર નિબંધ Drought Essay in Gujarati

કાળનોયે કાળ દુષ્કાળ અથવા અનાવૃષ્ટિ પર નિબંધ Drought Essay in Gujarati: વર્ષાઋતુ આપણી જીવનદાત્રી છે. ગ્રીખના આકરા તાપથી આકુળવ્યાકુળ થયેલાં માનવી, પશુ, પંખી બધાં ચાતકનજરે આભ ભણી મીટ માંડીને વર્ષાના આગમનની વાટ જુએ છે. આભમાં વાદળ જોઈને સહુને વરસાદની આશા બંધાય છે.

વષ તુમાં આકાશમાં ઘટાટોપ વાદળાં ચડી આવે, વીજળી ચમકે, વાદળ ગરજે, પવનના સુસવાટા થાય. છેવટે મેહુલાની સવારી આવી પહોંચે. વરસાદ વરસતાં સથળે આનંદ આનંદ છવાઈ જાય છે. મોર કળા કરી. નાચે છે. તેના ટહુકા વાતાવરણને પ્રફુલ્લિત બનાવે છે. દેડકો ‘ડ્રાંઉં… ડ્રાંઉં…’ કરીને વર્ષનું સ્વાગત કરે છે.

પરંતુ, કોઈ વરસે એકાદ વરસાદ થયા પછી ફરીથી વર્ષાનાં દર્શન થતાં જ નથી. આકાશમાં વાદળાં દેખાય ખરાં, પણ વરસે નહિ. માનવ, પશુ, પંખી, વનસ્પતિ તરસે પણ વાદળાં વરસે જ નહિ. દિવસોના દિવસો પસાર થતા જાય ને જનજીવન ભારે મુશ્કેલીમાં મુકાઈ જાય. વર્ષ તો પશુપંખી, માનવી અને વનસ્પતિના જીવનનો આધાર છે. લોકો મેઘરાજાને મનાવવા માટે પ્રાર્થના કરે છે. મંદિરોમાં શિવલિંગને જળમાં ડુબાડીને શિવજીને પ્રસન્ન કરવાના પ્રયત્નો કરે છે. લોકો વ્યાકુળ હૃદયે ગાય છે :

“ટૂંઢિયા બાપજી મે’ વરસાવો; સૂડલે સૂપડે મે’ વરસાવો; ગાયોના પુણ્ય મે’ વરસાવો.”

આમ છતાં, વરસાદ વરસે નહિ ત્યારે ધરતી પર આફત ઊતરી પડે છે. ખેતરોમાં કરેલી વાવણી નિષ્ફળ જાય છે. અનાજ અને ઘાસચારાની તીવ્ર અછતને લીધે ખેડૂતો અને પશુપાલકોનું જીવવું કઠિન બને છે. ખેડૂતો પાયમાલ થઈ જાય છે. જળાશયો સુકાઈ જાય છે કે તેનાં તળિયાં ઊંડાં ઊતરી જાય છે. વરસાદના અભાવે પાણીની તીવ્ર અછત વરતાય છે. ઝાડ-પાન સુકાઈ જાય છે. પરિણામે સૃષ્ટિનું પ્રાકૃતિક સૌંદર્ય નષ્ટ થાય છે. માનવે અવનવી વૈજ્ઞાનિક શોધો કરી છે, પરંતુ અતિવૃષ્ટિ, અનાવૃષ્ટિ, વાવાઝોડું અને ધરતીકંપ જેવી કુદરતી આફતો સામે તે અસહાય બની રહે છે.

દુકાળના સમયમાં મનુષ્યો અને પશુપંખીઓને અનેક હાડમારી વેઠવી પડે છે. લોકો પીવાના પાણી માટે વલખાં મારે છે. ખેડૂતો અને પશુપાલકો મોંધું પશુધન બચાવવા માટે હિજરત કરે છે કે નજીવી કિંમતે પશુઓને વેચી દે છે. તેમાં પણ ઉનાળો આવે ત્યારે દુકાળ પરાકાષ્ઠાએ પહોંચે છે. કેટલાંય ઢોર મરણને શરણ થઈ જાય છે. ચોરી અને લૂંટફાટના બનાવો પણ ઘણા વધી જાય છે.

પન્નાલાલ પટેલની નવલકથા ‘માનવીની ભવાઈ’માં દુકાળનું વરવું શબ્દચિત્ર આબેહૂબ રજૂ થયું છે. પેટની ભૂખને શાંત કરવા ભીલ લોકે પોતાનાં જ ઢોરને કાપીને ખાય છે ત્યારે કાળુ કહે છે :

“માનવ ભૂંડો નથી, ભાઈ, ભૂખ ભૂંડી છે.”

કાળનાય કાળ એવા દુકાળના સમયમાં માનવીની માનવતાનાં દર્શન થાય છે. સરકાર અને સેવાભાવી સંસ્થાઓ દુકાળગ્રસ્ત લોકોની વહારે દોડી આવે છે. ટૅન્કરો દ્વારા ગામેગામ પાણી પહોંચાડવામાં આવે છે. ઠેરઠેર ઢોરવાડા શરૂ કરવામાં આવે છે, તેમાં ઘાસચારો અને પાણીની સગવડ કરવામાં આવે છે. સરકાર રાહતકાર્યો શરૂ કરે છે. એમાં કાર પર દુકાળથી અસરગ્રસ્ત અને જરૂરિયાતવાળા લોકોને રોજીરોટી પૂરાં પાડવામાં આવે છે પણ આ કાયમી ઉકેલ નથી.

દુકાળના કાયમી ઉકેલ માટે જુદી જુદી પદ્ધતિથી પાણીનો સંગ્રહ કરવા માટેના ઉપાયો કરવા જરૂરી છે. ઘણી જગ્યાએ ચેકડેમ બાંધીને ઓછા પાણીમાં શાકભાજી, ફળફૂલ ઇત્યાદિ ઉગાડવાના પ્રયત્નો કરવામાં આવે છે. એનાથી ઘણો ફાયદો થાય છે. દઢ મનોબળ, પ્રામાણિક પ્રયત્નો અને પરસ્પરના સહકારથી પર્યાવરણ જાળવવાનું કાર્ય કરતાં રહીશું તો ભારતમાંથી દુકાળના ઓળાને ધીરેધીરે દૂર કરવામાં સફળ થઈ શકીશું.

Essay on Drought

    દુષ્કાળ એ એવી સ્થિતિ છે જ્યારે લાંબા સમય સુધી વરસાદ પડતો નથી.     દેશના ઘણા ભાગોમાં દુષ્કાળની ઘટના સામાન્ય બાબત છે.     આ સ્થિતિના પરિણામો સખત અને ઘણી વખત ઉલટાવી શકાય તેવું છે.     દુષ્કાળ એ એવી સ્થિતિ છે જ્યારે વિશ્વના અમુક ભાગો મહિનાઓ સુધી અથવા અમુક સમયે આખી ઋતુમાં વરસાદથી વંચિત રહે છે.     એવા અનેક કારણો છે જે જુદા જુદા ભાગોમાં દુષ્કાળ જેવી સ્થિતિનું કારણ બને છે અને જીવલેણ સાબિત થાય છે.    

Table of Contents

    અંગ્રેજીમાં દુષ્કાળ પર લાંબો અને ટૂંકો નિબંધ    

    આ વિષયમાં તમને મદદ કરવા માટે અહીં વિવિધ લંબાઈના દુકાળ પરના કેટલાક ટૂંકા અને લાંબા નિબંધો છે.     તમે નીચે આપેલ કોઈપણ દુષ્કાળ નિબંધ પસંદ કરી શકો છો:    

    દુષ્કાળ નિબંધ – 1 (200 શબ્દો)    

    દુષ્કાળ જે ગ્લોબલ વોર્મિંગ, વનનાબૂદી અને અન્ય ઘણી માનવ પ્રવૃત્તિઓ સહિતના વિવિધ કારણોને લીધે ચોક્કસ પ્રદેશમાં લાંબા સમય સુધી વરસાદની ગેરહાજરી અથવા ઓછા વરસાદ દ્વારા ચિહ્નિત થયેલ છે.     આ આબોહવાની સ્થિતિ પર્યાવરણ તેમજ જીવો પર વિનાશક અસર કરી શકે છે.     દુષ્કાળની કેટલીક અસરોમાં પાકની નિષ્ફળતા, નાણાકીય નુકસાન, ભાવવધારો અને જમીનનો બગાડનો સમાવેશ થાય છે.    

    ભારતના કેટલાંક રાજ્યો દુષ્કાળની ઝપેટમાં આવ્યા છે જેના કારણે પાકનો સામૂહિક વિનાશ થયો છે અને સમાજની સામાન્ય કામગીરીમાં વિક્ષેપ પડ્યો છે.     ઘણા ભાગોમાં દુષ્કાળ પણ જોવા મળ્યો છે જેના કારણે ભૂખમરાથી ઘણા લોકોના મોત થયા છે.     આવા વિસ્તારોમાં લોકોને પડતી પ્રતિકૂળતાઓને જોતા, ભારત સરકાર દુષ્કાળ રાહતની વિવિધ યોજનાઓ સાથે આવી છે, જો કે આ સમસ્યાને નિયંત્રણમાં લેવા અને તેની પછીની અસરોને પહોંચી વળવા માટે ઘણું બધું કરવાની જરૂર છે.    

    આ દિશામાં સૂચવેલા કેટલાક ઉકેલોમાં વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ, પાણીનો પુનઃઉપયોગ અને પુનઃઉપયોગ, વનનાબૂદીને અંકુશમાં લેવા, દરિયાના પાણીનું ડિસેલિનેશન, ક્લાઉડ સીડીંગ, વધુ છોડ અને વૃક્ષો ઉગાડવા, પાણીનો એકંદર બગાડ અટકાવવાનો સમાવેશ થાય છે.     જો કે, જો સામાન્ય લોકો કારણને સમર્થન ન આપે તો આમાંના મોટા ભાગના હાંસલ કરી શકાતા નથી.     તેથી દરેક વ્યક્તિએ આ સમસ્યાને કાબૂમાં લેવા માટે પોતાનું યોગદાન આપવાની જવાબદારી તરીકે લેવી જોઈએ.    

    દુષ્કાળ નિબંધ – 2 (300 શબ્દો)    

    દુકાળ, જે પાણીની અછતમાં પરિણમે છે, તે મુખ્યત્વે વરસાદના અભાવને કારણે થાય છે.     પરિસ્થિતિ સમસ્યારૂપ છે અને દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં રહેતા લોકો માટે જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે.     તે ખાસ કરીને ખેડૂતો માટે શાપ સમાન છે કારણ કે તે તેમના પાકનો નાશ કરે છે.     સતત દુષ્કાળ જેવી સ્થિતિને કારણે જમીન પણ ઓછી ફળદ્રુપ બને છે.    

    દુષ્કાળના કારણો    

    ત્યાં વિવિધ પરિબળો છે જે દુષ્કાળ તરફ દોરી જાય છે.     અહીં આ કારણોને વિગતવાર જુઓ:    

•     વનનાબૂદી    

    વરસાદની અછત જે દુષ્કાળ તરફ દોરી જાય છે તેનું મુખ્ય કારણ વનનાબૂદી હોવાનું કહેવાય છે.     પાણીના બાષ્પીભવનને મર્યાદિત કરવા, જમીન પર પૂરતા પ્રમાણમાં પાણીનો સંગ્રહ કરવા અને વરસાદને આકર્ષવા માટે જમીન પર પૂરતા પ્રમાણમાં વૃક્ષો અને વનસ્પતિની જરૂર છે.     વનનાબૂદી અને તેની જગ્યાએ કોંક્રીટની ઈમારતોના નિર્માણથી પર્યાવરણમાં મોટું અસંતુલન સર્જાયું છે.     તે પાણીને પકડી રાખવાની જમીનની ક્ષમતા ઘટાડે છે અને બાષ્પીભવન વધારે છે.     આ બંને ઓછા વરસાદનું કારણ છે.    

•     નીચી સપાટી પાણીનો પ્રવાહ    

    વિશ્વના વિવિધ પ્રદેશોમાં નદીઓ અને સરોવરો સપાટીના પાણીના મુખ્ય સ્ત્રોત છે.     આત્યંતિક ઉનાળામાં અથવા વિવિધ માનવ પ્રવૃત્તિઓ માટે સપાટીના પાણીના ઉપયોગને કારણે, આ સ્ત્રોતોમાંનું પાણી સુકાઈ જાય છે જે દુષ્કાળ તરફ દોરી જાય છે.    

•     ગ્લોબલ વોર્મિંગ    

    પર્યાવરણ પર ગ્લોબલ વોર્મિંગની નકારાત્મક અસર બધા જાણે છે.     અન્ય મુદ્દાઓમાં, ગ્રીનહાઉસ વાયુઓનું ઉત્સર્જન જે પૃથ્વીના તાપમાનમાં વધારો થવાનું કારણ બને છે તેના પરિણામે બાષ્પીભવનમાં વધારો થયો છે.     ઉચ્ચ તાપમાન પણ જંગલની આગનું કારણ છે જે દુષ્કાળની સ્થિતિને વધુ ખરાબ કરે છે.    

    આ ઉપરાંત, વધુ પડતી સિંચાઈ પણ દુષ્કાળના કારણોમાંનું એક છે કારણ કે તે સપાટીના પાણીને ડ્રેઇન કરે છે.    

    નિષ્કર્ષ    

    જો કે દુષ્કાળના કારણો મોટાભાગે જાણીતા છે અને તે મોટાભાગે જળ સંસાધનોના દુરુપયોગ અને અન્ય બિન-પર્યાવરણ-મૈત્રીપૂર્ણ માનવ પ્રવૃત્તિઓનું પરિણામ છે, તેમ છતાં આ સમસ્યાને કાબૂમાં લેવા માટે ઘણું બધું કરવામાં આવ્યું નથી.     આ વૈશ્વિક સમસ્યાને દૂર કરવા માટે વિવિધ દેશોની સરકારોએ હાથ મિલાવવાનો સમય આવી ગયો છે.    

    દુષ્કાળ નિબંધ – 3 (400 શબ્દો)    

    દુષ્કાળ ત્યારે થાય છે જ્યારે કોઈ પ્રદેશમાં સરેરાશ કરતાં ઓછો કે ઓછો વરસાદ પડે છે જેના કારણે પાણીની અછત, પાક નિષ્ફળ જાય છે અને સામાન્ય પ્રવૃત્તિઓમાં વિક્ષેપ પડે છે.     ગ્લોબલ વોર્મિંગ, વનનાબૂદી અને ઈમારતોના બાંધકામ જેવા વિવિધ પરિબળોએ દુષ્કાળને જન્મ આપ્યો છે.    

    દુષ્કાળના પ્રકાર    

    જ્યારે કેટલાક વિસ્તારો લાંબા સમય સુધી વરસાદની સંપૂર્ણ ગેરહાજરી દ્વારા ચિહ્નિત થયેલ છે, જ્યારે અન્ય વિસ્તારોમાં સરેરાશ કરતાં ઓછો વરસાદ પડે છે, તેમ છતાં અન્ય લોકો વર્ષના અમુક ભાગ માટે દુષ્કાળનો સામનો કરી શકે છે – તેથી દુષ્કાળની તીવ્રતા અને પ્રકાર દરેક જગ્યાએ બદલાય છે. સ્થળ અને સમય સમય પર.     અહીં દુષ્કાળના વિવિધ પ્રકારો પર એક નજર છે:    

•     હવામાનશાસ્ત્રીય દુષ્કાળ    

    જ્યારે કોઈ ચોક્કસ સમયગાળા માટે કોઈ પ્રદેશમાં વરસાદમાં ઘટાડો થાય છે – તે થોડા દિવસો, મહિનાઓ, ઋતુઓ અથવા વર્ષ માટે હોઈ શકે છે – તે હવામાનશાસ્ત્રીય દુષ્કાળ દ્વારા અસરગ્રસ્ત હોવાનું કહેવાય છે.     ભારતમાં જ્યારે વાર્ષિક વરસાદ સરેરાશ વરસાદ કરતાં 75% ઓછો હોય ત્યારે હવામાનશાસ્ત્રીય દુષ્કાળથી અસરગ્રસ્ત વિસ્તાર હોવાનું કહેવાય છે.    

•     હાઇડ્રોલોજિકલ દુકાળ    

    આ મૂળભૂત રીતે પાણીના ઘટાડા સાથે સંકળાયેલું છે.     હાઇડ્રોલોજિકલ દુષ્કાળ ઘણીવાર સતત બે હવામાનશાસ્ત્રીય દુષ્કાળનું પરિણામ છે.     આ બે વર્ગોમાં વહેંચાયેલું છે:    

•     સપાટી પર પાણીનો દુષ્કાળ    
•     ભૂગર્ભ જળ દુકાળ    
•     ભૂમિ ભેજ દુકાળ    

    નામ સૂચવે છે તેમ, આ પરિસ્થિતિમાં જમીનની અપૂરતી ભેજનો સમાવેશ થાય છે જે પાકની વૃદ્ધિને અવરોધે છે.     આ હવામાનશાસ્ત્રીય દુષ્કાળનું પરિણામ છે કારણ કે તે જમીનમાં પાણીનો પુરવઠો ઓછો કરે છે અને બાષ્પીભવનને કારણે પાણીની વધુ ખોટ થાય છે.    

•     કૃષિ દુષ્કાળ    

    જ્યારે હવામાનશાસ્ત્ર અથવા હાઇડ્રોલોજિકલ દુષ્કાળ કોઈ પ્રદેશમાં પાકની ઉપજ પર નકારાત્મક અસરો તરફ દોરી જાય છે, ત્યારે તેને કૃષિ દુષ્કાળ દ્વારા ફટકો હોવાનું કહેવાય છે.    

•     દુકાળ    

    આ સૌથી ગંભીર દુષ્કાળની સ્થિતિ હોવાનું કહેવાય છે.     આવા પ્રદેશોમાં લોકોને ખાવાનું મળતું નથી અને ત્યાં સામૂહિક ભૂખમરો અને વિનાશ છે.     સરકારે આવી સ્થિતિમાં હસ્તક્ષેપ કરવાની જરૂર છે અને અન્ય સ્થળોએથી આ સ્થળોએ ખોરાક સપ્લાય કરવામાં આવે છે.    

•     સામાજિક-આર્થિક દુષ્કાળ    

    આ પરિસ્થિતિ ત્યારે થાય છે જ્યારે ખોરાકની ઉપલબ્ધતામાં ઘટાડો થાય છે અને પાક નિષ્ફળ જવાને કારણે આવકમાં ઘટાડો થાય છે અને આવા વિસ્તારોમાં સામાજિક સુરક્ષા અને લોકો માટે ખોરાકની પહોંચ જોખમમાં હોય છે.    

    દુકાળ એ એક મુશ્કેલ પરિસ્થિતિ છે જેનો સામનો કરવો ખાસ કરીને જો ગંભીરતા વધારે હોય.     દર વર્ષે દુષ્કાળને કારણે કેટલાય લોકો પ્રભાવિત થાય છે.     જ્યારે દુષ્કાળની ઘટના કુદરતી ઘટના છે, ત્યારે આવી પરિસ્થિતિ તરફ દોરી જતી માનવીય પ્રવૃત્તિઓને આપણે ચોક્કસપણે ઘટાડી શકીએ છીએ.     સરકારે પણ તેની આફ્ટર ઈફેક્ટને પહોંચી વળવા માટે અસરકારક પગલાં લેવા જોઈએ.    

    દુષ્કાળ નિબંધ – 4 (500 શબ્દો)    

    દુષ્કાળ, એવી સ્થિતિ કે જે ઓછા અથવા ઓછા વરસાદને કારણે થાય છે, તેને હવામાનશાસ્ત્રીય દુષ્કાળ, દુષ્કાળ, સામાજિક-આર્થિક દુષ્કાળ, હાઇડ્રોલોજિકલ દુષ્કાળ અને કૃષિ દુષ્કાળ સહિત વિવિધ શ્રેણીઓમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે.     દુષ્કાળનો પ્રકાર ગમે તે હોય, તે અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોની સામાન્ય કામગીરીમાં ખલેલ પહોંચાડે છે.    

    દુષ્કાળની અસરો    

    દુષ્કાળથી પ્રભાવિત પ્રદેશો આપત્તિમાંથી પુનઃપ્રાપ્ત થવામાં સારો સમય લે છે, ખાસ કરીને જો દુષ્કાળની તીવ્રતા વધુ હોય.     દુષ્કાળ લોકોના રોજિંદા જીવનને વિક્ષેપિત કરે છે અને વિવિધ ક્ષેત્રો પર વ્યાપક અસર કરે છે.     આ કુદરતી આપત્તિ અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં રહેતા લોકોના જીવનને કેવી રીતે અસર કરે છે તે અહીં છે:    

•     કૃષિ નુકશાન    

    કૃષિ અને અન્ય સંબંધિત ક્ષેત્રો પર મોટી અસર થાય છે કારણ કે તે જમીન અને સપાટીના પાણી પર સીધો આધાર રાખે છે.     પાકની ઉપજમાં ઘટાડો, પશુધન ઉત્પાદનનો નીચો દર, છોડના રોગોમાં વધારો અને પવનનું ધોવાણ એ દુષ્કાળની કેટલીક મુખ્ય અસરો છે.    

•     ખેડૂતોને આર્થિક નુકશાન    

    દુષ્કાળના કારણે ખેડૂતો સૌથી વધુ પ્રભાવિત થયા છે.     દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં પાક ઉપજતો નથી અને જે ખેડૂતોની એકમાત્ર આવક ખેતી દ્વારા થાય છે તેઓ આ પરિસ્થિતિથી સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત છે.     તેમના અંતને પહોંચી વળવાના પ્રયાસમાં, ઘણા ખેડૂતો દેવામાં ડૂબી જાય છે.     આવી પરિસ્થિતિને કારણે ખેડૂતોની આત્મહત્યાના કિસ્સાઓ પણ સામાન્ય છે.    

•     જોખમમાં વન્યજીવન    

    દુષ્કાળ દરમિયાન જંગલમાં આગ લાગવાના કિસ્સાઓ વધે છે અને આનાથી વન્યજીવોની વસ્તી વધુ જોખમમાં મુકાય છે.     જંગલો બળી જાય છે અને ઘણા જંગલી પ્રાણીઓ જીવન ગુમાવે છે જ્યારે અન્ય લોકો તેમનો આશ્રય ગુમાવે છે.    

•     ભાવ વધારો    

    નીચા પુરવઠા અને વધુ માંગને કારણે વિવિધ અનાજ, ફળો, શાકભાજીના ભાવ વધે છે.     ખાદ્ય પદાર્થો જેમ કે જામ, ચટણી અને પીણાં કે જે તે ચોક્કસ ફળો અને શાકભાજીમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે તેના ભાવ પણ વધે છે.     અમુક કિસ્સાઓમાં, લોકોની માંગને પહોંચી વળવા માટે અન્ય સ્થળોએથી માલ આયાત કરવામાં આવે છે અને તેથી તેના પર વસૂલવામાં આવતા ભાવ ઊંચા હોય છે.     ખેડૂતોને માલસામાન અને સેવાઓ આપનારા છૂટક વેપારીઓને પણ ધંધો ઘટવાને કારણે આર્થિક નુકસાન વેઠવું પડે છે.    

•     માટીનું અધોગતિ    

    સતત દુષ્કાળને કારણે જમીન ભેજ ગુમાવે છે અને તેની ગુણવત્તા બગડે છે.     કેટલાક વિસ્તારોમાં પાક લેવાની ક્ષમતા પુનઃ પ્રાપ્ત કરવામાં ઘણો સમય લાગે છે.    

•     પર્યાવરણ પર એકંદર અસર    

    છોડ અને પ્રાણીઓની વિવિધ પ્રજાતિઓને નુકસાન થાય છે, લેન્ડસ્કેપ ગુણવત્તામાં ઘટાડો થાય છે અને જૈવવિવિધતાને અસર થાય છે.     દુષ્કાળને કારણે હવા અને પાણીની ગુણવત્તા પણ પ્રભાવિત થાય છે.     જ્યારે આમાંની કેટલીક સ્થિતિઓ અસ્થાયી હોય છે, જ્યારે અન્ય લાંબા સમય સુધી ટકી શકે છે અને કાયમી પણ થઈ શકે છે.    

•     દાવ પર જાહેર સલામતી    

    ખાદ્યપદાર્થોની અછત અને વિવિધ ચીજવસ્તુઓની વધેલી કિંમતો ચોરી જેવા ગુનાઓને ઉત્તેજન આપી શકે છે અને આ જાહેર સલામતીને જોખમમાં મૂકી શકે છે.     પાણીના વપરાશકારો વચ્ચે પણ તકરાર થઈ શકે છે જેનાથી સામાન્ય લોકોમાં તણાવ પેદા થાય છે.    

    દુષ્કાળગ્રસ્ત દેશો    

    દુષ્કાળની વધુ સંભાવના ધરાવતા કેટલાક દેશોમાં અલ્બેનિયા, અફઘાનિસ્તાન, આર્મેનિયા, બહેરીન, બ્રાઝિલના ઉત્તરપૂર્વીય ભાગો, બર્મા, ક્યુબા, મોરોક્કો, ઈરાન, ચીન, બાંગ્લાદેશ, બોત્સ્વાના, સુદાન, યુગાન્ડા, સોમાલિયા, એરિટ્રિયા અને ઈથોપિયાનો સમાવેશ થાય છે.    

    દુષ્કાળ એ સૌથી વિનાશક કુદરતી આફતોમાંની એક છે.     દુષ્કાળ, જે દુષ્કાળનું સૌથી ગંભીર સ્વરૂપ છે, તે અસરગ્રસ્ત વિસ્તારો માટે મોટા સામાજિક, આર્થિક અને પર્યાવરણીય નુકસાનમાં સમાપ્ત થાય છે.    

    દુષ્કાળ નિબંધ – 5 (600 શબ્દો)    

    દુષ્કાળ, એવી સ્થિતિ જ્યારે અમુક પ્રદેશોમાં ઓછા અથવા ઓછા વરસાદને કારણે પાણીની અછતનો સામનો કરવો પડે છે, તે ભારતમાં ઘણી સમસ્યાઓનું કારણ છે.     દેશમાં એવા ઘણા વિસ્તારો છે જે દર વર્ષે દુષ્કાળનો ભોગ બને છે જ્યારે અન્ય લોકો ક્યારેક ક્યારેક આ સ્થિતિનો સામનો કરે છે.     વનનાબૂદી, ગ્લોબલ વોર્મિંગ અને સપાટી પરના અપૂરતા પાણી જેવા વિવિધ પરિબળોને કારણે દુષ્કાળ સર્જાય છે અને અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં રહેતા લોકોના જીવન તેમજ પર્યાવરણના સામાન્ય સ્વાસ્થ્ય પર ગંભીર અસર કરે છે.    

    ભારતમાં દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારો    

    દેશના ઘણા પ્રદેશોમાં દર વર્ષે દુષ્કાળ પડે છે.     આંકડા દર્શાવે છે કે દેશના કુલ ભૌગોલિક વિસ્તારનો આશરે છઠ્ઠો ભાગ જે વસ્તીના 12% લોકો વસે છે તે દુષ્કાળગ્રસ્ત છે.    

    દેશમાં સૌથી વધુ દુષ્કાળગ્રસ્ત રાજ્યોમાંનું એક રાજસ્થાન છે.     આ રાજ્યના 11 જેટલા જિલ્લાઓ દુષ્કાળની ઝપેટમાં છે.     આ પ્રદેશોમાં ઓછો અથવા ઓછો વરસાદ પડે છે અને ભૂગર્ભ જળનું સ્તર નીચું છે.     આંધ્રપ્રદેશ રાજ્યમાં દુષ્કાળ પણ એક સામાન્ય ઘટના છે.     અહીંના લગભગ દરેક જિલ્લામાં દર વર્ષે દુષ્કાળ પડે છે.    

    અહીં દેશના અન્ય કેટલાક પ્રદેશો પર એક નજર છે જે વારંવાર દુષ્કાળનો સામનો કરે છે:    

•     સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છ, ગુજરાત    
•     કેરળમાં કોઈમ્બતુર    
•     મિર્ઝાપુર ઉચ્ચપ્રદેશ અને પલામુ, ઉત્તર પ્રદેશ    
•     કાલાહાંડી, ઓરિસ્સા    
•     પુરુલિયા, પશ્ચિમ બંગાળ    
•     તિરુનેલવેલી જિલ્લો, વૈગાઈ નદીની દક્ષિણે, તમિલનાડુ    

    દુષ્કાળ માટે સંભવિત ઉકેલો    

•     રેઈન વોટર હાર્વેસ્ટિંગ    

    ટાંકીઓ અને કુદરતી જળાશયોમાં વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ અને સંગ્રહ કરવાની આ ટેક્નિક છે જેનો ઉપયોગ પાછળથી થાય છે.     રેઈન વોટર હાર્વેસ્ટિંગ બધા માટે ફરજિયાત બનાવવું જોઈએ.     તેની પાછળનો વિચાર ઉપલબ્ધ પાણીનો ઉપયોગ કરવા માટેનો છે.    

•     સમુદ્રના પાણીનું ડિસેલિનેશન    

    દરિયાના પાણીનું ડિસેલિનેશન કરવું આવશ્યક છે જેથી કરીને દરિયામાં સંગ્રહિત પાણીનો વિશાળ જથ્થો સિંચાઈ અને અન્ય કૃષિ પ્રવૃત્તિઓ માટે વાપરી શકાય.     સરકારે આ દિશામાં મોટું રોકાણ કરવું જોઈએ.    

•     પાણી રિસાયકલ કરો    

    ગંદા પાણીને શુદ્ધ કરવું અને પુનઃઉપયોગ માટે રિસાયકલ કરવું આવશ્યક છે.     આ ઘણી રીતે કરી શકાય છે.     રેઈન બેરલ ઇન્સ્ટોલ કરવા, RO સિસ્ટમમાંથી ગંદા પાણીને એકત્ર કરવા, શાવર બકેટનો ઉપયોગ, શાકભાજી ધોવાથી પાણી બચાવવા અને રેન ગાર્ડન બનાવવા જેવા નાના પગલાઓ આ દિશામાં મદદ કરી શકે છે.     આ માધ્યમો દ્વારા એકત્રિત પાણીનો ઉપયોગ છોડને પાણી આપવા માટે કરી શકાય છે.    

•     ક્લાઉડ સીડીંગ    

    હવામાનમાં ફેરફાર કરવા માટે ક્લાઉડ સીડીંગ કરવામાં આવે છે.     તે વરસાદનું પ્રમાણ વધારવાનો એક માર્ગ છે.     પોટેશિયમ આયોડાઈડ, સિલ્વર આયોડાઈડ અને ડ્રાય આઈસ એ ક્લાઉડ સીડીંગના હેતુ માટે ઉપયોગમાં લેવાતા કેટલાક રસાયણો છે.     સરકારે ક્લાઉડ સીડિંગમાં રોકાણ કરવું જોઈએ જેથી આ સ્થિતિની સંભાવનાવાળા વિસ્તારોમાં દુષ્કાળથી બચી શકાય.    

•     વધુ વૃક્ષો વાવો    

    વનનાબૂદી અને કોંક્રીટ સ્ટ્રક્ચર્સનું નિર્માણ એ ઓછા વરસાદનું એક કારણ છે.     વધુમાં વધુ વૃક્ષો વાવવાના પ્રયાસો કરવા પડશે.     આ સરળ પગલું આબોહવાની પરિસ્થિતિઓને બદલી શકે છે અને પર્યાવરણમાં અન્ય હકારાત્મક ફેરફારો પણ લાવી શકે છે.    

•     પાણીનો ઉપયોગ    

    પાણીનો બગાડ અટકાવવાની જવાબદારી દરેકે લેવી જોઈએ જેથી ઓછા વરસાદના સમયે પણ પૂરતું પાણી મળી રહે.     પાણીના વપરાશ પર નિયંત્રણ રાખવા માટે સરકારે પગલાં લેવા જોઈએ.    

•     ઝુંબેશ ચલાવવી જોઈએ    

    સરકારે વરસાદી પાણીના સંચય, વધુ વૃક્ષો વાવવા અને દુષ્કાળ સામે લડવા માટે સામાન્ય લોકો લઈ શકે તેવા અન્ય પગલાંના ફાયદા દર્શાવતી ઝુંબેશ ચલાવવી જોઈએ.     જાગૃતિ ફેલાવવા અને સમસ્યાને નિયંત્રિત કરવાની આ એક સારી રીત છે.    

    જો કે સરકારે કેટલીક દુષ્કાળ રાહત યોજનાઓ મૂકી છે પરંતુ તે દુષ્કાળની ગંભીર સમસ્યાને દૂર કરવા માટે પૂરતી નથી.     આ સમસ્યાથી બચવા માટે મજબૂત પગલાં લેવા જરૂરી છે.     દરેક વ્યક્તિએ આ સમસ્યાને કાબૂમાં લેવા માટે પોતાનું યોગદાન આપવું જોઈએ.    

    સંબંધિત માહિતી:    

    પૂર પર નિબંધ    

    પૂર પર ફકરો    

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Gujarati Nibandh

એક દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારની મુલાકાત પર નિબંધ Drought Essay in Gujarati

એક દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારની મુલાકાત પર નિબંધ Drought Essay in Gujarati: કુદરતની લીલા અકળ છે. ચોમાસામાં ક્યારેક માફકસરનો વરસાદ વરસે છે અને ખેતરોમાં મબલક પાક થાય છે. બધે આનંદઆનંદ છવાઈ જાય છે. પરંતુ ક્યારેક અનાવૃષ્ટિ થાય ત્યારે ઘણો ઓછો વરસાદ પડે છે તેથી અનાજ, ઘાસ અને પાણીની તીવ્ર અછત વરતાય છે અને દુષ્કાળ પડે છે.

અમારા વતનમાં ગયા ચોમાસામાં ખૂબ ઓછો વરસાદ પડ્યો હતો. કેટલાક વિસ્તારોમાં તો વરસાદ જરાય પડ્યો ન હતો. લોકો ચાતક નજરે આકાશ ભણી. મીટ માંડી બેસી રહ્યા પરંતુ મેઘરાજાએ મહેર કરી નહિ.

વર્ષાની મોસમ પૂરી થઈ ગઈ, પણ વાવણીલાયક વરસાદ પડ્યો નહિ, લોકો નિરાશ થઈ ગયા અને દુષ્કાળનો સામનો કેસ કરવો એ વિશે વિચારવા લાગ્યા. જળાશયોનાં પાણી દિવસે ને દિવસે ઊંડાં ને ઊંડાં જવા લાગ્યાં. વર્ષની શરૂઆતથી જ અનાજ અને ઘાસચારાની અછત વરતાવા લાગી. દુષ્કાળની સાચી પરિસ્થિતિ જાણવી હોય તો દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારની મુલાકાતે જવું પડે.

અમારાં કેટલાંક સગાંવહાલાં વતનમાં રહે છે. આથી મારા પિતાજી અને વતનની મુલાકાતે ગયા.

સવારે દસ વાગ્યે અમે અમારા ગામની સીમમાં આવી પહોંચ્યા. ચારે બાજુ જાણે વેરાન રણ પથરાઈ ગયું હોય એમ લાગતું હતું. લૂ વાઈ રહી હતી. ઝાડપાન સુકાઈ ગયાં હતાં. દૂર દૂર થોડાં ઢોર ચારાની શોધમાં આમતેમ રખડતાં હતાં. એ હાલતાં ચાલતાં હાડપિંજર જેવાં લાગતાં હતાં. લોકોને બેત્રણ ફ્લિોમીટર દૂર આવેલા એક કૂવામાંથી પીવા માટેનું પાણી લાવવું પડતું હતું.

દુષ્કાળને લીધે લોકોને પોતાનાં ઢોર રામભરોસે છુટ્ટાં મૂકી દેવાં પડયાં હતાં. બિચારો ઢોર ભૂખ્યા-તરસ્યાં રખડીરખડીને ઢળી પડતાં હતાં. એક ઢોરવાડામાં મને અસંખ્ય દુબળીપાતળી ગાયો જોવા મળી.

એક સ્થળે અમે પાણીનાં ખાલી વાસણોની સાથે ત્યાં ઊભેલી સ્ત્રીઓની મોટી હાર ઈ. એ સ્ત્રીઓ સરકાર તરફથી આવનારા પાણીના ટૅન્કરની કાગડોળે રાહ જોતી ઊભી હતી. મને થયું, ‘અરે ભગવાન ! તારી આ કેવી લીલા ! જે દેશમાં દૂધ અને ઘીની નદીઓ વહેતી હતી તે દેશના લોકોને આજે પાણી માટે પણ વલખાં મારવાં પડે !’

એક સ્થળે રાહતકાર્ય ચાલી રહ્યું હતું. એક તળાવને ઊંડું કરવામાં આવી રહ્યું હતું. સેંકડો મજૂરો અહીં કામ કરતાં હતાં. એટલામાં સેવાભાવી સંસ્થાની એક ટ્રક આવી. ટ્રકમાંના સ્વયંસેવકોએ મજૂરોને ખોબેખોબા ભરીને સુખડી, ચણા અને ગોળ વહેંચ્યાં. મજૂરો પોતપોતાનું કામ થંભાવીને આ પ્રસાદ ખાવા બેસી ગયા. આ જોઈ મને નીચેની કાવ્યપંક્તિઓ યાદ આવી :

“ભૂખ્યાને અન્ન અને તરસ્યાને પાણી, એ ન કરી જાણે તેનું જીવન ધૂળધાણી.”

મારા પિતાજીએ ગામના ગરીબ લોકો અને ભૂખ્યાં ઢોરો માટે કંઈક કરી છૂટવાનો સંકલ્પ કર્યો.

દુષ્કાળનાં કરુણ દશ્યો જોઈ મને ખૂબ દુ:ખ થયું.

Analysing Meteorological and Vegetative Drought in Gujarat

• Conference paper
• First Online: 01 January 2014
• Cite this conference paper

• Nairwita Bandyopadhyay 5 &
• Ashis Kumar Saha 5  

Part of the book series: Advances in Geographical and Environmental Sciences ((AGES))

1457 Accesses

2 Citations

The impact of drought on vegetation can have significant consequences on livelihood and socio-economic development. Delay in monsoon, high temperature and lack of water resources lead to recurrent droughts in Gujarat. The present work attempts to study the spatio-temporal coverage of drought and its characteristics. Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) Anomaly and Rainfall Anomaly Index (RAI) derived through CRU Global Climate dataset and NOAA-AVHRR data respectively for the period 1982–2001 were used for monitoring and comparison of meteorological and vegetative drought situations. Drought patterns, thus delineated, were found to have very good correlation with rainfall. It was observed that both Rainfall Anomaly Index and NDVI Anomaly Index can be used as an indicator for assessment of area affected by meteorological and vegetative drought. The latter showed a high correlation with Rainfall Anomaly Index. The impact of rainfall on vegetation health is, thus, clearly visible. The study was able to delineate the zones more prone to drought with the help of these two indices. This technique proved useful for analysing the spatial and temporal trend of drought, its prevalence, severity level and persistence with the help of freely available meteorological and satellite data. The findings will be of great value for planners and resource managers in quick decision making and forecasting.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

• Available as PDF
• Read on any device
• Instant download
• Own it forever
• Available as EPUB and PDF
• Compact, lightweight edition
• Dispatched in 3 to 5 business days
• Free shipping worldwide - see info
• Durable hardcover edition

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Anyamba A, Tucker CJ (2005) Analysis of Sahelian vegetation dynamics using NOAA-AVHRR NDVI data from 1981–2003. Arid Environ 63(3):596–614

Article   Google Scholar  

Burrough PA (1986) Principles of geographic information systems for land resources assessment. Oxford, New York

Google Scholar  

Bhuiyan C (2004) Various drought indices for monitoring drought condition in Aravalli terrain of India. In: Proceedings of the XXth ISPRS conference. Int Soc Photogramm Remote Sens, Istanbul. http://www.isprs.org/istanbul2004/comm7/papers/243.pdf . Accessed 4 March 2011

Bhuiyan C, Singh RP, Kogan FN (2006) Monitoring drought dynamics in the Aravalli region (India) using different indices based on ground and remote sensing data. Int J Earth Obs Geoinf 8:289–302

Chopra P (2006) Drought risk assessment using remote sensing and GIS: a case study of Gujarat. http://www.mesa7a.com/up/mscphd/MSC%20GIS_RS%20Risk%20Ass-esment%202006.pdf) . Accessed 3rd April 2011

Goetz SJ (1997) Multi-sensor analysis of NDVI, surface temperature and biophysical variables at a mixed grassland site. Int J Remote Sens 18:71–94

Gore PG, Ray KCS (2002) Drought aridity over districts of Gujarat. J Agromet 75–85

Gupta LC, Sharma K (2001) Drought in Gujarat 1999–2000 &2000–2001. Indian Institute of Public Administration, New Delhi, pp 9–47

ICAR (2005) Handbook of agriculture. National Bureau of Soil Survey and Land Use Planning, Indian Council of Agricultural Research, New Delhi, p 1302

Kogan FN (1990) Remote sensing of weather impacts on vegetation in non-homogeneous areas. Int J Remote Sens 11(8):1405–1419

Kumar V, Panu U (1997) Predictive assessment of severity of agricultural droughts based on agro-climatic factors. J Am Water Resour Assoc 33(6):1255–1264

Nagarajan R (2009) Drought assessment. Capital Publishing Company, New Delhi

Van Rooy MP (1965) A Rainfall anomaly index (RAI) independent of time and space. Notos 14:43–48

Download references

Acknowledgments

NB is thankful to University Grant Commission (UGC), India for awarding Junior Research Fellowship to carry out this research.

Author information

Authors and affiliations.

Department of Geography, Delhi School of Economics, University of Delhi, Delhi, India

Nairwita Bandyopadhyay & Ashis Kumar Saha

You can also search for this author in PubMed   Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Ashis Kumar Saha .

Editor information

Editors and affiliations.

Maharshi Dayanand University, Rohtak, Haryana, India

Mehtab Singh

University of Delhi, Delhi, India

Ravenshaw University, Cuttack, Odisha, India

M.I. Hassan

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2014 Springer Japan

About this paper

Cite this paper.

Bandyopadhyay, N., Saha, A.K. (2014). Analysing Meteorological and Vegetative Drought in Gujarat. In: Singh, M., Singh, R., Hassan, M. (eds) Climate Change and Biodiversity. Advances in Geographical and Environmental Sciences. Springer, Tokyo. https://doi.org/10.1007/978-4-431-54838-6_5

Download citation

DOI : https://doi.org/10.1007/978-4-431-54838-6_5

Published : 27 March 2014

Publisher Name : Springer, Tokyo

Print ISBN : 978-4-431-54837-9

Online ISBN : 978-4-431-54838-6

eBook Packages : Earth and Environmental Science Earth and Environmental Science (R0)

Share this paper

Anyone you share the following link with will be able to read this content:

Sorry, a shareable link is not currently available for this article.

Provided by the Springer Nature SharedIt content-sharing initiative

• Publish with us

Policies and ethics

• Find a journal
• Track your research

India Votes 2024

Modi pulled bahujan voters to the BJP. Many are now drifting away

Harsh Mander: The dark clouds of 1935 Nuremberg have gathered over Indian skies

Opinion: Gayatri Chakravorty Spivak and the democratic politics of pronunciation

Cannes Film Festival: Payal Kapadia is first Indian to win Grand Prix for ‘All We Imagine As Light’

Pune car crash: Two doctors arrested for allegedly manipulating minor’s blood sample

‘All We Imagine As Light’ review: A poetic exploration of love and dreams

UCC, ‘one nation, one election’ to be implemented if BJP retains power, says Amit Shah

What is the effect of the militarisation of the friendly India-Bangladesh border on human lives?

How Calcutta High Court orders have helped BJP in the ongoing elections

The Himachal voter who led a fight against big dams in Kinnaur

Gujarat is battered by heat waves, floods, drought. How are its cities coping?

Rising climate variability is adding to the state’s environmental vulnerabilities..

What does the climate map of Gujarat currently look like?

Southern parts of the state get fewer days of rainfall now. In Surat, for instance, locals say that rainfall patterns over the city began changing about 15 years ago, with the city getting fewer days of rain each year. However, the rainfall is more intense, so Surat floods more often.

In Ahmedabad, 270 km to the north, the mercury topped 50 degrees Celsius last year – the previous high was 47.8 degrees Celsius over 100 years ago, in 1916 . Another 150 km to the north lies Banaskantha , a normally arid region. Here, heavy rains caused flooding this year. To the south-west, in arid Saurashtra, farmers and scientists talk about delayed monsoons, increasingly torrential downpours and increased flooding .

There is little that is surprising here. Across India, climate variability is disrupting the structures of everyday life. In 2015, changing mid-latitude westerlies triggered a whitefly infestation that ruined Punjab’s cotton crop. In Tamil Nadu, rising sea temperatures have affected the fish catch. Inland, towards the town of Sivagangai, a weakening South-West monsoon has contributed to a drop in farm earnings and rising indebtedness. In Bihar, scientists in the agriculture university outside Bhagalpur say that crop yields are falling as heat waves increase in frequency.

The first five states Scroll.in’s Ear To The Ground project reported from – Mizoram, Odisha, Punjab, Tamil Nadu and Bihar – were not doing much to adapt to, or mitigate the effects of, such climatic changes.

What about Gujarat?

Environmental vulnerabilities

Till the early 2000s, Gujarat had a very different sense of its environmental vulnerabilities.

In 1998, a super cyclone had ripped through the port city of Kandla. Three years later, a quake reduced Bhuj to rubble. In response, Gujarat conducted a hazard and vulnerability analysis.

GK Bhat, the founder of Taru, an environmental consultancy based in Ahmedabad, said that the major environmental risks the study flagged were drought, flood, cyclone and earthquakes. Of these, the greatest exposure was to drought, he said.

Since then, Gujarat has tried hard to drought-proof itself. Apart from building check dams to boost groundwater levels, it kicked off two large water management programmes – both feeding off the Sardar Sarovar Dam. The first was Sujlam Suflam – a canal that moves surplus Narmada waters (what is left during the monsoons after statutory allocations to all states) to North Gujarat. This canal was left unlined hoping it would recharge groundwater levels along its route. The second was Sauni Yojana – a network of pipelines that takes Narmada water to Saurashtra.

But now, rising climate variability is adding to the state’s environmental vulnerabilities.

Gujarat claims to have taken climate variability more seriously than other states. As Gujarat chief minister, Narendra Modi wrote a book on climate change. Gujarat was the first state in India to set up a department for climate change. Its cities are developing plans that seek to adapt or mitigate the worst fallout of climatic stress. While Ahmedabad has a roadmap to handle heat waves, Surat has a similar blueprint to tackle floods.

How far do the state’s efforts help Gujarat adapt to – and mitigate – the fallouts of a changing climate? Scroll.in’s Ear To The Ground project decided to take a closer look. Given that Gujarat is one of India’s most urbanised states, we studied urban planning to see how well adaptation and mitigation are being mainstreamed into the planning and implementation processes in the state.

But first, how exactly does climate variability affect cities?

Cities and climate trends

Climate variability affects cities in two ways essentially. The first is in the form of extreme weather like heavy rain or floods. And the second, in slower, subtler ways, like gradual increases in temperature or an increase in the sea level.

Think of the first as a shock. The second, as a stress. Gujarat is seeing both. Its cities saw heavy downpours during the 2017 monsoon. At the same time, temperature patterns are changing, said Saswat Bandopadhyay, faculty member in the department of planning at Ahmedabad’s CEPT University. In Ahmedabad, for instance, the difference between daytime and night-time temperature has reduced. “At one time, even if the mercury went up to 45 degrees Celsius, nights were pleasant and temperatures came down to [between] 25 degrees Celsius and 26 degrees Celsius,” he said. But now, he added, “They come down just half as much – to [between] 32 degrees Celsius and 34 degrees Celsius.”

Shocks and stresses come with different challenges for a city.

The first comes with cascading fallouts, said Bhat. He cited the example of especially heavy rainfall. Its first fallout is not flooding but traffic jams, he said. During these events, cities start shutting down. “Cities depend on networks – a flow of milk, a flow of food, cash for ATMs,” said Bhat. “As one urban system fails, it incapacitates the others. And cities see a progressive network failure.”

Bhat drew an analogy with a living system. “These [urban failures] are not independent failures,” he said. “But multi-organ failure. Every failing organ incapacitates the rest – reaching social unrest and epidemics in its higher reaches.”

Rising temperatures, on the other hand, trigger a spiral. For instance, when night brings no relief from high temperatures, as in Ahmedabad, many people cannot sleep without the use of air-conditioners . But these expel hot air, which heats the city up further.

How do urban planners respond to such challenges? One part of the response lies in zoning. Bandopadhyay said each city needs natural spaces that absorb environmental shocks. If a city is vulnerable to floods, it needs to create spaces where the water can collect and get absorbed. If high temperatures are a problem, ensuring sufficient green cover is one way to cool the city down.

He referred to the climate mitigation efforts of Parramatta, a suburb of Sydney, Australia. “They created a very detailed assessment of surface temperatures and then looked at the level of surface greening needed to manage that,” he said.

He added that its planners also asked other questions, like the building material that should be used in the region. “They modelled wind patterns because city layouts [like tall buildings] would influence those.”

So far, urban India has not done much to mitigate the effects of climate variability . Instead of using building materials suitable for our climate, a lot of modern construction in India relies on inappropriate construction materials. Several malls and office buildings, for instance, are clad in glass panels, which absorb heat and drive up cooling costs.

Similarly, most Indian cities have a low tree cover and more hard surfaces. “Most of our plots are concretised to maximise built-up space,” said Bandopadhyay. “The land outside is also paved over and tarred. There is very little open area for water absorption.”

The fallout? As Bengaluru found recently, even after heavy rains, there is little groundwater recharge. At the same time, lakes, which recharge groundwater, are being killed through real estate development. Little thought is given to water supply. When water scarcities loom, urban areas source water from increasingly lenghty distances. Government efforts often ignore the poor, forcing them into private water markets.

In peri-urban areas, something else is awry. Take any city, said Bhat, and you will find that the panchayat president has given permission for even five-to-seven-storey buildings to be constructed in villages that fall outside municipal boundaries. “When the municipal corporation expands its limits, it finds these strange places where buildings are standing – but there are no roads, water supply or sewage,” he said. “The whole place works only on groundwater.”

As climate change becomes a reality, all this needs to change.

Rajkot’s response

To understand how Gujarat is factoring changing climate trends into urban planning, this correspondent visited Rajkot.

Rajkot, the fourth-biggest city in Gujarat after Ahmedabad, Vadodara and Surat, is located close to the centre of Saurashtra. The city is urbanising rapidly as people, drawn by both its industrial and service economy as well as Gujarat’s weakening rural economy, flock here. It is also a water-scarce city. Its second revised draft development plan (2031) says: “[Rajkot Municipal Corporation] is able to supply only 20 minutes of water daily as against the benchmark of 24 hours.”

A closer look at the city’s work on preparing for climate change shows a mixed picture.

On some fronts, Rajkot is doing well. To make the city more energy-efficient, Rajkot’s Municipal Corporation has made solar heaters mandatory. Rainwater harvesting is mandatory too. These efforts, however, are undercut by other decisions. As it expands, Rajkot is leaving very little room for environmental sinks like green zones. As a city grows, it should leave about 30% of its surface area for green zones and environmental sinks, said Mahesh Rajasekar, a former environmental consultant with Taru. “What holds true for a nation also holds true at a smaller, ward level.”

But Rajkot’s old city has a green cover of about 2%, and its periphery does not fare any better.

A town planner who has worked in both the Rajkot Municipal Corporation and the Rajkot Urban Development Authority, who did not want to be identified, explained why this was the case. He said that as a planner, he can take 30% to 40% of a land-owner’s land for a public purpose. “Half of that will go into roads,” he said. “Some more will go into civic infrastructure. The rest goes into parks and gardens. You will not have as much green zone as desired.”

Or take water. Rajkot currently needs about 270 million litres of water every day. Of this, it gets about 125 million litres from local reservoirs and it draws about 155 million litres to 165 million litres from the Narmada. “Our total supply is 300 MLD [million litres a day],” said senior municipal corporation official. “What we use is 270 MLD. We have a small buffer.”

That will change with the city’s expansion. By 2031, the town’s water demand will be 400 million litres a day, he said. Where will this water come from?

“Ask about water supply and officials say they will get it from the Narmada,” said Bandopadhyay. But that is easier said than done. The water from the Sauni network of pipelines comes with its own uncertainties.

Said the municipal official: “I have full reliability from my local reservoirs. But Sauni will not be 100% reliable. Like us, all corporations are planning till 2045. and making their own [water] drawal plans.”

That is not all. Water from the Sauni project is expensive. “The cost of my water from Aji and Nyari [rivers] is Rs 2 to Rs 3 per kilolitre,” said the municipal corporation official. “The cost of the water from the Sauni [project] is Rs 12 to Rs 15 [per kilolitre].”

The water from the Sauni is so expensive due to the cost of energy used to transport it. It has to be pumped uphill from near sea level – where the Narmada reservoir is – to Saurashtra whose topography is like an inverted bowl.

There is the option of seawater. But desalination is even costlier. And so, the corporation is focusing on water recycling and reuse. But there is a problem even there – the lack of funds. To expand water coverage, the municipal corporation needs Rs 1,761 crores. But it does not have the money for this.

“Octroi was abolished in 2005,” said the municipal corporation official explaining how the corporation’s financial condition has weakened. “In 2007, property tax was done away with.” He said that some of the corporation’s losses were recouped due to the Jawaharlal Nehru National Urban Renewal Mission but the advantage of octroi and property tax was their untied nature. “Every city could choose how to use that money,” he said. “In contrast, these grants are tied funds.”

To make up the shortfall in revenue, the corporation is now applying for grants like the Centre’s Smart City programme and Amrut (the Jawaharlal Nehru National Urban Renewal Mission in a new avatar). But these grants are limited and come with caveats.

Said the municipal officer: “What we got from Amrut is Rs 293 crores. From Smart City, Rs 250 crores. Also, this money is only for capital expenses. How do I pay for operations and maintenance?”

These are puzzling contradictions. If Rajkot was not serious about fighting climate variability, it would not have taken the steps it did. At the same time, if it is alive to the risk of a changing climate, why is it not creating sustainable cities?

The answer may lie in analysing how Gujarat’s Urban Development Authorities function.

This is the first part of a two-part series.

• Ear to the Ground

Dispatches from the states

• Climate change
• climate vulnerability

• India Today
• Business Today
• Reader’s Digest
• Harper's Bazaar
• Brides Today
• Cosmopolitan
• Aaj Tak Campus
• India Today Hindi

Get 37% off on an annual Print +Digital subscription of India Today Magazine

The gujarat model: how the state ramped up water conservation efforts, the state's turnaround from acute scarcity to water adequacy in just two decades wasn't just due to the narmada canal, it also took visionary leadership..

Listen to Story

Before work began on the canal, Gujarat, located in a drought-prone zone of the country, was perennially short of water, both for drinking and irrigation. Dwivedi recalls that as deputy commissioner for various districts, one of his main tasks was to organise water tankers and even water trains to meet drinking water needs. When INDIA TODAY did a major story titled ‘Thirsty India’ in 2003, the cover visual showed hundreds of villagers crowding around a large well to get a bucket of water in a village in Gujarat’s Limbdi taluka. Sona Waghela, a housewife, recalls how she used to spend four hours daily filling drinking water from drying wells. “There were quarrels and occasional fights to get the maximum water,” recalls Waghela. “The entire family used to throng the well as one member couldn’t carry more than two vessels.” In 2021, Limbdi presents a vastly different sight. It is awash with water with the dried-up lake full to the brim and houses, including Waghela’s, having water on tap. All this because a branch of the Narmada canal started supplying water to the area around 2008.

Yet, it was not an easy transformation. If it succeeded it was because of the far-reaching vision of Narendra Modi who took over as chief minister of the state for the first time in 2001 when the Narmada canal was being constructed. Modi told his officials to not just rely on the Narmada water but strengthen the existing canal systems, and insisted that the management of drinking water and irrigation should be participatory. That meant breaking the bureaucratic stranglehold over projects and involving both NGOs and the water beneficiaries from the beginning itself. Most importantly, Modi, as chief minister, set aside funds to build the infrastructure needed to supply water because he saw it as central to the socioeconomic transformation that he wanted to bring about. In all, the state has invested over Rs 1 lakh crore in water resources in the past two decades.

Apoorva Ajay Oza, vice-president, water, irrigation and power programmes, Agha Khan Rural Support Programme, who worked closely with the Gujarat government on the mission, says the reason for the success was three-fold. He says, “First, Narendra Modi was quick to realise the value of strengthening existing water sources even as the Narmada canal brought relief. Second, he pushed for conservation of water, particularly promoting drip irrigation. Third, instead of relying on engineers to perform management tasks, he encouraged NGOs to get involved to educate the people and got the operations parts to be managed either by pani samitis for drinking water or water users’ associations for distributing irrigation water.”

Ahmedabad and Kutch : Bhavanbhai Patel stood facing his farm, as dry and cracked as his farming hands. The 65-year-old farmer lives in Dayapur village in Lakhpat taluka of southern Kutch, which has been receiving erratic rainfall since 2003. His farm comprises a few hectares of green, bright amid the sunburnt fields all around. “The rest belongs to my family, but now only I’m left here out of 10 brothers. Everyone else has gone,” he told IndiaSpend in early February.

Lakhpat is one of 10 talukas in Kutch, the least populated taluka of India’s largest district spanning 45,674 sq km, covering 22% of Gujarat (196,024 sq km). Lakhpat residents keep leaving because, as Patel said, “there is no way to make a living here”. He said his was a basti (hamlet) of 20,000 that is now down to 1,500 people.

“In places like Lakhpat, there is no water. Not even underground water is left that we could pull out and farm with,” said Patel, weary after working for six hours.

Dayapur is 520 km from the Narmada Main Canal, but has not received any water from the canal in the 71 years since its foundation stone was laid, promising to bring the waters of the Narmada river to the parched Kutch, Saurashtra and North Gujarat regions of the state. Already facing years of drought, these regions have seen no rainfall so far in 2019. The India Meteorological Department (IMD) recorded that Kutch saw a 99% departure from normal climate conditions, while other regions’ rainfall deficit is 100%.

This is the third story in our series on drought that is affecting more than 40% of India’s land area. This story examines the situation in Gujarat’s worst-hit Kutch region, where scanty rainfall and rising temperatures have exacerbated competition for scarce water between farms on the one hand and cities and industries on the other, while raising questions over why the Narmada Valley Project’s raison d’etre --to irrigate farms in Kutch, Saurashtra and North Gujarat--remains unfulfilled 71 years on.

The previous stories can be read here and here .

Promises made and belied

When the Narmada Valley Project was envisioned in 1946, the government’s plan was to harness water for irrigation and hydropower through construction of the Sardar Sarovar and Narmada Sagar dams, and over 3,000 smaller dams and canals. The first plan proposed that the Sardar Sarovar dam be built in two stages, 160 ft and 300 ft, which was later increased to 320 ft--the height considered necessary for the water to reach the arid Kutch and Saurashtra regions.

After various disputes over water sharing between the states of the Narmada basin--Gujarat, Maharashtra, Madhya Pradesh and Rajasthan--the central government constituted a Narmada Water Disputes Tribunal (NWDT) on October 6, 1969 to settle the matter. Ten years later, on December 7, 1979, the NWDT determined that 28 million acre feet (MAF) or 34,537.7 million cubic metre (MCM)--equivalent to 94,623 million litres per day (mld)--was the utilisable quantum of water at the time, and awarded 9 MAF (11,101.4 MCM) or 32.14% of the total water allocation, amounting to 30,414.62 mld, to Gujarat. Madhya Pradesh (65.17%), Rajasthan (1.8%) and Maharashtra (0.89%) would also receive water.

The NWDT also laid out the power allocation between the states. In Clause VIII of the award, the tribunal allocated 57% of power generated to Madhya Pradesh and 16% to Gujarat. The lower power allocation was meant to balance the extensive irrigation benefits to Gujarat.

Till date, only 36% of the project has been completed, covering only parts of central Gujarat, which includes more urban districts such as Ahmedabad and Kheda.

The Gujarat government also made a provision that only 11% of the total allocated water, i.e. 3,582.17 mld (1.06 MAF or 1,307.5 MCM), would be used for drinking water and industrial use in 135 urban centres and 9,633 villages in the state, including villages in Kutch, North Gujarat and Saurashtra regions.

However, between 2013 and 2016, Gujarat has utilised for non-agricultural use more than 11% of the water it withdraws, according to the annual reports of the Narmada Control Authority, set up in 1980 to implement the NWDT’s orders. As of 2016, the state was utilising more than 18% of its allocation to provide water for industrial and domestic use.

Source: Narmada Control Authority, Annual Reports, 2013-2016 Note: Figures in million cubic metre

Kutch, as well as Saurashtra, remains dependent on rain. And rainfall has been so scanty since 2017 that Gujarat is in the throes of a drought. In 2018, Gujarat saw an overall rainfall deficit of 19%, while the Kutch region saw 75%. Kutch declared a drought in 2011-2012 and 2014-2015, according to the ministry of agriculture and farmers welfare’s 2015 Drought Crisis Management Report .

Though 2018 was declared the worst monsoon season since 1901 , Gujarat insisted it was not drought-hit until three months after the rainy season had passed. After months of terming its arid conditions as “water-scarcity”, the state government declared drought in 51 talukas in 16 districts in a press conference on December 17, 2018. The declaration came two-and-a-half months after the state revenue department had declared drought and pointed out that conditions in five of 10 talukas in Kutch, including Lakhpat, had been assessed as ‘severe’.

Of the 401 villages in Gujarat facing drought, the maximum number of villages with 50% or more crop loss are in Kutch district, as per the State Level Bankers’ Committee (SLBC) report released on December 13, 2018.

The rainfall deficit continues into 2019. Villagers are leaving for cities for survival, while farmers and activists are starting to ask questions.

It was in response to one such set of questions, filed by activist Sagar Rabari under the Right to Information (RTI) Act between 2014 and 2018, that the state government admitted that industries in Mundra and Kutch received 25 mld of water from the Narmada Valley Project, and the cities of Ahmedabad and Gandhinagar received 75 mld of drinking water--an amount that would irrigate 22,502 hectares of farmland for a day (calculated by farmer and activist Bharat Jhala), nearly twice the size of Chandigarh.

While the quantum of water is within the 11% limit set by the state government, during this time no water from the project was released for agricultural purposes for Kutch, which was the project’s original mandate. “Ahmedabad is not part of the Narmada Main project,” Rabari told IndiaSpend , referring to the NWDT’s 1979 award on allocation of water between the four states.

Lakhpat taluka, where Patel lives, is not part of the Project’s Command Area, SS Rathore, the chairperson of the Sardar Sarovar Narmada Nigam Limited (SSNNL), which executes the irrigation and power generation project, told IndiaSpend . This could mean Lakpat may never receive water from the project, say activists. However, they insist that the taluka and many other villages were initially part of the project’s “command area”, but have been removed after numerous revisions that are not reflected in the updated Command Area map currently available on the SSNNL website.

Source: Sardar Sarovar Narmada Nigam Limited

“The revisions [of the project’s command area] are ad-hoc and not systematic,” environmental activist Rohit Prajapati told IndiaSpend. “If an individual brings it up with the government or if there are industries coming up near a town, the government will revise the command area, saying it is to bring drinking water to people.”

The revisions are not disclosed to the farmers and the people of Gujarat as they should be, Prajapati said, adding, “Today there is a water crisis so [the revisions are] coming to the surface, otherwise this would not even be known.”

Worst drought since 1985, but no water for Kutch farms

Agriculture and animal husbandry are the predominant economic activities in Kutch. About 72 % of land holdings are with small and marginal farmers such as Patel.

Three decades of relentless water extraction have left farmers with little by way of groundwater, and Kutch, a dry zone, has no other natural water source. “Earlier, at least we had some groundwater though we had to bore deep for it. Now, even that has dried up and the water we get by boring deeper is not usable for farming,” Patel explained.

Farmers like him are questioning why cities and factories, and not farms, are receiving water.

Industries in the Kutch and Saurashtra regions are taking water amounting to 844.85 mld (0.25 MAF) against their allocation of 675.88 mld (0.2 MAF). All the industries set up in these regions show the Sardar Sarovar Dam as their main source of water supply, while farmland remains parched.

“Industry and factories get water. Mundra, Mandvi... where there are factories, there is water, there is a pipeline,” Patel told IndiaSpend . "But for farmers, there is never water. The government doesn’t want to give it."

Now, with the drought situation in Kutch so dire as to be called “possibly the worst since the drought of 1985 in Gujarat” by Kutch District Collector Remya Mohan, activists say the state government must answer why a project conceived primarily to provide irrigation is serving factories and cities.

Kutch has witnessed a record heatwave over the last 15 years. In 2016, the temperature reached 50 degrees Celsius (oC), the highest in 100 years.

At the same time, rainfall is becoming increasingly erratic. “The monsoon patterns have changed throughout Central India, due to deforestation and industrialisation. The monsoons winds have shifted eastwards to Western Ghat Sahyadri range. This has severely affected both Maharashtra and Gujarat,” Kiran Kumar Johari, physicist and meteorologist working at KTHM College in Nashik, told IndiaSpend .

District-Wise Rainfall Departure In Gujarat, March 1-April 14, 2019

Source: India Meteorological Department, April 2019

Kutch received only 25% of its annual average rainfall, according to the State Emergency Operation Centre data , in 2018. In 2017, Kutch was 56.58% deficit in rainfall on average, according to the IMD. Rainfall was sporadic and uneven throughout the year. During June and July, peak sowing season for kharif (monsoon) crops, Kutch saw only 58.9 mm and 295.4 mm of rainfall, respectively--averaging to only 5.9 mm of rainfall per day or 65% of the the entire summer rainfall in the area.

The district also saw disastrous rainfall patterns during the rabi (winter) crop sowing months of October and November, with no rainfall in October and a 99% rainfall deficit in November. The district declared droughts in 2012-13 and 2015-16 . Historically, Kutch has a drought-frequency of two-and-a-half years. This year, as early as April, mercury has soared in the district’s cities. Bhuj, the district headquarters, saw a heatwave with temperatures soaring to 42oC on April 3 .

Source: India Meteorological Department, CRIS Hydronet Division

Since 2003, at which time there was an anomalous spike in rainfall, Lakhpat taluka has received erratic rainfall. The changing rain patterns are causing havoc for farmers. The arrival of the monsoons are getting delayed from June to July, and in recent years peak rainfall is occurring towards the fag end of the rainy season, in September. For farmers who sow summer crops during the months of June and July, the changing patterns of rainfall mean crop loss and increasing debt.

The speed at which the monsoon patterns are changing can be seen in the graph below. It is worth noting that Lakhpat taluka saw good rain in August 2011 (177.079 mm), while in August 2018 there was a 58.57% deficit and in June 2018, there was a 49% rainfall deficit at Lakhpat.

Rainfall Pattern At Lakhpat in Kutch, Gujarat, 1979-2018

Source: NOAH water mapping tool

Back in Lakhpat, Patel, a Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) man, served as president of the RSS-affiliated farmers’ union Bhartiya Kisan Sangh for 20 years, opined why providing adequate water to Lakhpat taluka’s farmers is important for India. “Lakhpat and Rapar are [Pakistan] border towns. If they get water quickly, it's in the nation's interest to keep these areas populated with Indians,” he said, adding, “At the same time, it will finally become possible for local farmers to make a living.”

But for years now, farmers have been leaving, and industries have been taking their place.

Lakhpat taluka hosts three cement factories including one of Sanghi Cement, India’s largest . Two power plants--one owned by the Adani group and the other by Tata Power--have been set up in the nearby district of Mundra.

The state-owned Gujarat Water Infrastructure Ltd (GWIL) was constituted as a special purpose vehicle (SPV) whose mission is to provide drinking water to Gujarat. Because it is an SPV, it does not come under the RTI Act, Rabari told IndiaSpend , but he found that SSNNL supplies GWIL with water, which then distributes both drinking and industrial water, which is contrary to its mandate to supply only drinking water. “This is a big game that the government has played with the farmers,” Rabari alleges.

Forty years on, project delays and financial irregularities keep Kutch dry

The Narmada Valley project had a target of irrigating 1.79 million hectares through a 74,000-km canal network. However, 40 years after the tribunal award, only 36% of the network--27,189 km--has been constructed. Even with a dam height of 138 m, enlarging the water reservoir to its maximum, in 2017-18 Gujarat could only supply irrigation water to 628,000 hectares--less than half its target.

Chief Minister Vijay Rupani blamed the opposition Congress party for delaying the project.

However, Rupani’s Bharatiya Janata Party (BJP) has been in power in Gujarat for over 20 years, Rabari pointed out. “The full drawing [Layout of the Project Command Area] and schemes and allocations had been done on the ground. Even farmers knew which khet would get water and which wouldn't. That's how much knowledge there was. So what happened?” he asked.

Launched in 1961, the Narmada Valley Project aimed to harvest the waters of the Narmada with 30 major, 136 medium and 3,000 minor dams, the main ones at present being Sardar Sarovar in Gujarat and the Narmada Sagar in Madhya Pradesh. The main benefit of the project was to provide irrigation to 1.79 million hectares land of Gujarat covering 3,360 villages of 62 talukas in 14 districts.

The Rs 56,000 crore Sardar Sarovar project (by 2017 figures) met with strident opposition from local people and activists in Gujarat, which the government countered by arguing in the Supreme Court in a writ petition filed by the Narmada Bachao Andolan (NBA) in 1994, for the necessity to bring water and prosperity to the parched farmlands of North Gujarat, Kutch and Saurashtra regions.

The World Bank, which funded the project until March 1993, canceled its loan after activist Medha Patkar, one of the founder members of the NBA, raised concerns about its environmental and human costs. The matter went to court in 1994, and by two orders in 2000 and 2005, the Supreme Court allowed the Sardar Sarovar dam to be constructed subject to conditions including rehabilitation of displaced persons.

The Sardar Sarovar dam was finally inaugurated by Prime Minister Narendra Modi on September 17, 2017. The main Narmada canal to carry water from the dam has 42 branches across Gujarat, but construction of branches to take the water to Kutch, Saurashtra or North Gujarat is incomplete.

On September 8, 2018, Rupani laid the foundation stone of the Saurashtra Narmada Avtaran Irrigation (SAUNI) Yojana link-4, which is expected to fill nine dams with Narmada water and provide irrigation water to Saurashtra. Within Kutch, a 59,934- hectare area has been set aside for the Kutch Branch Canal, but the pipelines have yet to be connected to form a viable network to deliver water.

The slow pace of work on the Narmada Valley project was censured by the government’s auditor, the Comptroller and Auditor General (CAG) of India, which found that the state government had fudged its accounts of expenditure incurred between 2014 and 2016 to the tune of Rs 213.17 crore.

The government had included expenditure on power projects in its statements even though the Central Water Commission had explicitly stated that this cost would not be born by the Accelerated Irrigation Benefit Programme (AIBP) funding programme, the CAG report (22 of 2018) said.

The report further pointed out that the Narmada Main Canal and its tributary channels (minor canals) were subject to water theft “by nearby cultivators who illegally lifted water from canals to irrigate their fields by using motor pumps”.

“Farmers are desperate. They are looking at consecutive years of crop failure because of lack of irrigation facilities, which means their debts are increasing and cannot be paid, so there are people who install diesel-fuelled pumps to divert water,” farmer and RTI activist Bharat Jhala told IndiaSpend .

The CAG report chastised the state government for inaction towards these thefts. The state had conducted a three-day raid from April 28 to 30, 2016 to remove illegal motor pumps and other encroachments from the Narmada Main Canal, the CAG report found, but had done nothing to curb water theft from minor canals.

Cattle-rearers leaving

Kutch’s other large economic activity, animal husbandry, is also in a state of terminal decline, according to the villagers in Bhuj and Lakhpat taluka.

Sura, a 62-year-old man who like many elderly in his village goes by only one name, resides in Sayana village of southern Kutch, and says cattle rearing is all he has ever known. With a growing number of industries competing for scarce water resources and increased climatic variability, water levels in the area are severely depleted .

With a record heatwave and a prolonged drought, water scarcity has hollowed out the animal-rearing economy. Broken, empty houses dot the entire village.

An abandoned house in Sayana village in Kutch district of northern Gujarat. After a record heatwave and three successive years of drought residents, earlier engaged in agriculture and animal husbandry, have abandoned their homes to move to cities in search of work and sustenance.

“Only 25% of our population is left. We who are left are just waiting for rain… You know how Sabri-bai used to wait for Ram, that's how we wait for the rain,” Sura said, alluding to the legend of Sabari, a local tribal woman whose guru told her that she would be visited by Lord Ram, a promise on which she waited for decades, setting out plates of berries every day in hopes of his arrival.

The few young people left in the village get odd-jobs driving trucks. Mostly only the aged are left behind.

To alleviate distress among farm animals, the government brought “5,000 kilos of grass from outside”, District Collector Mohan told IndiaSpend .

Sura and others said they have seen little of it. While the state provided subsidised fodder at Rs 2 per kg, the delivery came only once every two months. “We need 30-50 kg for every animal per month. The government gives 100 kg every two months, which is not enough to feed more than two-three animals. Every day a cow dies here. If you look around, you can see their carcasses scattered everywhere.”

The government issues grass cards that allow animal rearers to pick up subsidised fodder, but for only five cattle at a time. Any villager with more has to move the extra chattel to a “ neela gaon ” (blue village, meaning one where there might be rain) in north Kutch. Since 2018 was a particularly bad year for the seasonal monsoon rains, most families took half or more of their chattel towards north Kutch in search of greener pastures.

Cattle-rearing in Kutch has been on a decline owing to prolonged drought. Water scarcity has forced residents to take half or more of their chattel towards regions to their north, sometimes traveling more than 300 km with their livestock to reach Ahmedabad district in search of greener pastures.

The situation of other villages that are dependent on animal husbandry for income is the same as of Sayana.

The nomadic Muslim tribe known as Jats populates the village of Ravareswar. Every June-July, the Jats migrate to find better pastures for their buffalo, their only means of income being the milk they sell. This year, the tribe had migrated earlier than usual, in February itself, because of the lack of grass, 30-year-old Ramzan Jat told IndiaSpend . An age-old cycle had thus been disrupted and the Jats found themselves in hostile farmland that would otherwise have been empty.

“In the village, everyone has 5-10 buffaloes, so the village has about 10,000 animals. There's barely any water here so we can't grow grass and so we can’t feed our animals. To keep them alive, every family takes half or more of the cows and buffaloes and migrates towards the northern areas of Kutch where there is more change of finding water,” he explained.

Fisherpeople’s plight

Kutch’s fisherpeople, already suffering due to climate change and overfishing, are now also contending with the pollution that comes with industrialisation.

“First there's the power plants--Adani and Tata. Then there are the mining operations. All the hot water goes into the sea. So at Kutch border, the fishermen are not getting fish anymore. They have to keep going further in boats that are not safe for beyond 15 nautical miles. And they have to go 40 or so nautical miles to get fish,” Rabari said. “Often this is how our fishermen are caught in the Pakistani area. Sometimes without realising and sometimes as a risk they have to take. Some fisherman are dying like this.”

To launch a fishing boat costs Rs 4-5 lakh, one villager told IndiaSpend , not wishing to be named. “So what can a fisherman do? If we don't catch something, we have no way to pay back the loans we take. So wouldn’t anyone have to take the risk when the fish have migrated further?” he said.

Pipelines not maintained

While the region waits for canals to be constructed, Kutch receives drinking water from a 91 km pipeline going to the district from the Maliya Branch Canal of the Narmada project.

Dependent on piped water supply, Kutch district is affected every time a line breaks down due to lack of maintenance or due to climate variables. “We depend on the [pipe]line, but that also breaks every few weeks. Right now it's been broken for four days and so we have not gotten any water. It’s a regular thing,” Sura told IndiaSpend .

Gujai Pani, an SSNNL employee in charge of overseeing the supply of water through these pipelines to 86 villages including Sayana, confirms Sura’s statement. “In the last four days the pipeline has broken down twice,” he told IndiaSpend .

Kutch receives drinking water from a branch of the Narmada project through a 91-km pipeline. “In the last four days the pipeline has broken down twice,” says Gujai Pani, an employee of the Sardar Sarovar Narmada Nigam Ltd, in charge of overseeing the supply of water through these pipelines to 86 villages including Sayana.

Alternative work, but wages late

Some villagers supplement their income by performing manual labour under the National Rural Employment Guarantee Scheme. They walk several kilometers along a tiny forest path where they dig squares in exchange for money.

“We dig squares of 4 [cubic] metres and get paid Rs 200 for this. The wages are not paid daily but on the basis of work done, after it’s inspected,” 30-year-old Hajiani Jat explained. She and another woman Surmi Jat had not gone to work on the day IndiaSpend visited as they were feeling unwell and were frustrated because they had not been paid for 15 days.

“We live hand-to-mouth here. Right now I am taking loans to feed my family. Hopefully I will pay these back when my wages come,” she said, nervously folding and unfolding her coarse hands.

Surmi’s story is confirmed by a district administration functionary responsible for revenue collection, expenses, etc. of Kutch, deputy district officer Prabhav Joshi, who says her name appears on a list of persons who have not been paid wages. “We are trying to pay everyone as quickly as possible and in most cases we have managed to. But, there are sometimes unforeseen problems due to which a small number of villagers may not get wages on time,” Joshi said. He shared the district’s muster roll report from December 18, 2018 to January 1, 2019, which clock villagers’ person-hours to calculate their wages. The list showed that, on average, some villagers from Ravareswar were owed more than Rs 2,500 each--enough to feed a family of four for eight days.

CSR projects of little benefit

Kutch district houses many factories belonging to a range of industries, such as lignite (brown coal) mining and clay processing.

“Many corporates are doing very good work and have contributed to our fodder and water situation. They are also giving water to desalination plants etc.,” says District Collector Remya Mohan.

Villagers and activists, however, disagreed. “Most industries make charitable trusts and then they misuse the funds for personal use and show it as a CSR expense,” Rabari said, “Then they donate to government projects like the Statue of Unity and that’s where the CSR ends.”

Villagers showed IndiaSpend a different picture from the one Mohan had painted. The barren land around Lakhpat taluka, for example, is rife with signs of over-mining. Gaping holes from mining explosions are visible across the flat terrain.

“There are factories nearby, such as Sanghi Cement. They don't employ people from the village. The company had said that it would give the villages meetha paani [desalinated water] but instead they're taking all the water for their own use,” said Pragji, the village sarpanch’s brother, who goes by only one name. The sarpanch was away visiting another village under his jurisdiction.

Villagers said they were willing to work in the cement companies for as little as Rs 100 a day--a third of the minimum wage of Rs 312.2 per day for such work in Gujarat--but the corporates only hire people living close to their factories, Vishwanathan Joshi, a senior reporter for Kutch Mitra , a local Gujarati language daily, told IndiaSpend . The National Voluntary Guidelines on Social, Environmental and Economic Responsibilities of Business say companies should provide employment to residents of villages within a 15-20 km radius of their property.

“There are grey areas,” said Mohan, “We tell corporates not to give us an eyewash, old photos and so on… [There] are people who are doing a lot of good work; there are people who are doing some but need to do more; and there are also people who are not doing anything.”

Intentional disregard for Kutch, say farmers

Farmers and activists say the state government is intentionally driving farmers and cattle-rearers out of Kutch to make way for industries.

“They [the state government] want to divert the water [from farmers to industries], and once the water reaches the farmers, to take it back will be political suicide. They understand that. So, they're delaying it so that water doesn't reach the farmers so ultimately they can say that no one is living there so why make a canal?” Rabari told IndiaSpend .

Activist Sagar Rabari filed a Right to Information request asking for details of the breakdown of water supply for irrigation and non-irrigation purposes in Gujarat’s Kutch district. Rabari and other activists allege that the government is intentionally driving farmers out of Kutch to make way for industries.

In the state assembly, the government had claimed that agriculture growth is 11% per annum, but the 2018 CAG report on Gujarat’s economic sector put the figure at 3.6%.

“On paper, Gujarat is a great state, it's really growing, but that's only true until you look at the actuals,” Rabari said.

“The government's intention is that if water reached Kutch then the people who have left will come back to farm and then there will no place for industries to build their factories in this area,” Lakhpat farmer Patel said.

Despite numerous farmers’ agitations, the government has failed to provide irrigation. Farmers’ rallies are often met with police lathi -charges (beatings with batons). Last year in February, farmers from 36 drought-struck villages who launched a 60-km march were beaten up.

Patel had just returned from an andolan (protest) at Nakhatrana village during the first week of January 2019 when IndiaSpend met him. Farmers belonging to his political outfit, the BKS, had also been lathi -charged, he said.

“We have both big rallies and small protests regularly and the farmers get lathi -charged by the police. We also have no choice and neither do they, I feel,” Patel said, “If no one is listening to the farmers then where will they turn, what will they do? They'll get frustrated and they'll take to the streets and the traffic stops. Then the cops come and lathi -charge us until we disperse.”

This is the third report of a six-part series. You can read the first report here and the second report here .

( Avantika Mehta is a New-Delhi based writer and editor.)

We welcome feedback. Please write to [email protected] . We reserve the right to edit responses for language and grammar.

Avantika Mehta

Support indiaspend’s award-winning investigative journalism..

Your tax-deductible contribution to IndiaSpend will help us, and other publications around the country, reveal critical stories that otherwise wouldn’t be told - stories that make a difference!

Similar Posts

Essay on Drought for Students and Children

500+ words essay on drought.

Drought is a dangerous condition which decreases the quality of life. It is termed as a natural disaster with harmful effects. A drought usually occurs when a region faces a shortage of water. This is mainly due to lesser rainfalls. In addition, droughts have proven to be fatal for mankind and wildlife as well.

Moreover, drought is the most dangerous for a farmer. As they do not have an ample supply of water, their crops dry out. This becomes a reason for worry as it is their sole income. Furthermore, drought also leads to various other problems for the environment and mankind.

Causes of Drought

Drought is caused due to various reasons. One of the main reasons is deforestation . When there will be no trees, the water on land will evaporate at a faster rate. Similarly, it lessens the soil capacity to hold water resulting in evaporation. Moreover, lesser trees also mean lesser rainfall which eventually leads to drought.

Furthermore, as the climate is changing, the water bodies are drying up. This results in a lower flow of surface water. Therefore, when the rivers and lakes will dry out, how will the people get water? In addition, global warming is a major cause of this. The greenhouse gas emitted causes the earth’s temperature to rise. Thus, it results in higher evaporation rates.

Subsequently, excessive irrigation is also a great cause of droughts. When we use water irresponsibly, the surface water dries up. As it does not get ample time to replenish, it causes drought.

Get the huge list of more than 500 Essay Topics and Ideas

Impact of Drought

Drought is a serious disaster which impacts the whole of mankind, wildlife, and vegetation greatly. Moreover, a region which experiences drought requires a lot of time to recover from the disaster. It is a severe condition which interferes with the quality and functioning of life.

Most importantly, the agriculture sector suffers the most at the hands of drought. For instance, farmers face a loss of crop production, livestock production. Moreover, they experience plant disease and wind erosion. Similarly, they also have to face heavy financial losses. Their financial condition worsens and they end up in debt. This also leads to higher rates of depression and suicides.

Furthermore, wildlife also suffers. They do not get sources of water to drink from. In addition, when forest fires happen due to droughts, they also lose their habitats and life. Just like any natural disaster , droughts also result in inflation of prices. The basic products become expensive. The poor people do not get access to essential foods due to high rates. Subsequently, droughts also degrade the quality of the soil. This result in poor or no yielding of crops.

In short, drought is definitely one of the most catastrophic natural disasters. It causes loss of life, vegetation and gives rise to other deadly problems like famine. The citizens and government must join hands to prevent droughts to save thousands of lives. This joint effort can help save the world from such a catastrophe.

{ “@context”: “https://schema.org”, “@type”: “FAQPage”, “mainEntity”: [{ “@type”: “Question”, “name”: “What are the causes of a drought?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Drought is caused by a number of reasons. Mostly, it is due to human activities only like excessive irrigation. Above all, droughts happen due to deforestation, low surface water flow, global warming and more.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “How does drought impact the world?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”:”Drought impacts the world very severely. It has a major impact on mankind, wildlife, and vegetation. It causes agricultural loss, financial loss, as well as wildlife loss. Moreover, it causes inflation in prices and degrades the soil. In other words, it puts the safety of thousands of lives at risk.”} }] }

Customize your course in 30 seconds

Which class are you in.

• Travelling Essay
• Picnic Essay
• Our Country Essay
• My Parents Essay
• Essay on Favourite Personality
• Essay on Memorable Day of My Life
• Essay on Knowledge is Power
• Essay on Gurpurab
• Essay on My Favourite Season
• Essay on Types of Sports

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Download the App

• Meeting Minutes
• ‘Aiea Christmas Parade & Fun Fair
• ‘Aiea Gateway Project
• Loko I’a Pāʻaiau
• ‘Aiea Sugar Mill site redevelopment
• Friends of the ‘Aiea Library
• ‘Aiea Oral History Project
• Friends of the Pearl Harbor Historic Trail
• Media Library

Drought essay in gujarati

Essay on summer vacation in gujarati, road safety essay in gujarati.

Subscribe to our mailing list!

• Entries feed
• Comments feed
• WordPress.org

© 2022 ‘Aiea Community Association

Theme by Anders Noren — Up ↑

ભારતીય સંસ્ક્રુતિના પાયા

Essays on the value of Indian civilisation and culture. This volume consists of various essays: 'Is India Civilised?', 'A Rationalistic Critic on Indian Culture', 'Defence of Indian Culture', 'Indian Culture and External Influence' and 'The Renaissance in India'. They were first published in the monthly review Arya between 1918 and 1921.

• The Renaissance in India
• 1997 Edition
• The Foundations of Indian Culture
• 1972 Edition

•   ભારતીય સંસ્ક્રુતિના પાયા    ગુજરાતી
•   भारतीय संस्कृतीचा पाया    मराठी
•   Les Fondements de la culture indienne    Français

Book Formats

Translations.

• SABCL > The Foundations of Indian Culture ગુજરાતી मराठी Français

Essays on the value of Indian civilisation and culture.

  Home

  Sri Aurobindo

  Books

  SABCL

  Gujarati

Let us co-create the website.

Share your feedback. Help us improve. Or ask a question.

"> img('logo-tagline', [ 'class'=>'full', 'alt'=>'Words Without Borders Logo' ]); ?> -->

• Get Started
• About WWB Campus
• Translationship: Examining the Creative Process Between Authors & Translators
• Ottaway Award
• In the News
• Submissions

Outdated Browser

For the best experience using our website, we recommend upgrading your browser to a newer version or switching to a supported browser.

More Information

Translating Gujarat: On Raising Visibility and Sharing Literary Wealth

Gujarat boasts a vibrantly active and industrious 24% of India’s overall seacoast. At 1,600 kilometers, this is the longest coastline of all Indian states and, since ancient times, has invited an unceasing influx of travelers, traders, and warriors from all over the world. The region connects with present-day Afghanistan and Pakistan via northbound land routes through the Sindh desert and what is presently known as Rajasthan. Its eastern mainland adjoins the rest of northern and central India. And in the south, it neighbors agriculturally productive and highly industrialized towns and cities like present-day, cosmopolitan Mumbai. The state’s topography is also filled with extremes and contrasts, from the salt deserts and marshes of Kutch in the northwest to the arid and semiarid scrublands of the western Kathiawad peninsula to the forested mountains and fertile plains in the southeast. Frequented by migratory tribes and clans of pastoralist warriors, pilgrims, and traders, these age-old routes and vastly diverse ecologies have allowed for a fascinating hybridization of cultures and languages from all around the country and the world. Even the name Gujarat originates from a tribal dynasty, the Gurjara-Pratiharas, who came from the north in the mid-eighth century to defeat the local rulers and rule the region along with much of northern India.

Given all of the above, the Gujarati language has never been a discrete or stable entity despite the pre-Independence attempts by British colonial officers, Gandhi, and other Indian nationalist leaders to codify it as such. As scholars like Riho Isaka, Samira Sheikh, Sitanshu Yashaschandra, Rita Kothari, Aparna Kapadia, et al. have proved, the language is a richly complex linguistic system without fixed boundaries that has evolved through centuries of economic, political, and cultural interactions between speakers of Sanskrit, Prakrit, Gujari, Arabic, Persian, Turkish, Portuguese, Dutch, Urdu, Sindhi, Hindi, and more.

This plurality enabled the flourishing of numerous ethnolinguistic identities within the region, which, in turn, have engendered diverse literatures and cultural artifacts through the centuries. Arguably, though, Gujarat had its major literary renaissance in the late 1800s. In part, this was due to cross-pollination with the growing number of literary translations from English and other Indian and European languages. And, in part, it was due to a sociopolitical awakening among Gujarat’s literati—most of whom were educated elites—driven by anti-colonialism, nationalism, and the independence movement. Both of these factors led to a profuse blossoming of the modern Gujarati short story, groundbreaking first novels and memoirs, literary criticism approached as a rigorous art form in itself, travelogues that became established as a literary genre, and modern poetic forms that deviated from all previous traditions. Writers, poets, critics, and dramatists like Dalpat, Narmad, Nilkanth Sr., Navalram Pandya, Nandshankar Mehta, and others led the initial charge.

During this pre-Independence peak era of literary output, the historical novel genre became notably dominant because it also grappled with identity-building, a sense of nationalism, and state formation. Gujarati historical novels of this time are, in themselves, sources of history—beyond the stories they contained, they were also modes of collective consciousness, social reform, and earnest attempts to transcend history itself. This pre-Independence rise of Gujarati historical fiction was deeply influenced by the likes of Scott, Tolstoy, Cervantes, and others. The first-ever Gujarati novel, Nandshankar Mehta’s Karan Ghelo, published in 1866, was historical fiction. Next came the canonical, near-historical novel quartet Sarasvatichandra,  by Govardhanram Madhavram Tripathi, published from 1887 to 1901. With over 150 characters and 2,000 pages, its length surpassed Tolstoy’s War and Peace and it preceded Proust’s In Search of Lost Time . Writers like K. M. Munshi and Dhumketu published several historical fiction series set in pre-British India. Jhaverchand Meghani painstakingly collected ancient oral folklore from different regional communities into multi-volume works. Gunvantrai Acharya created swashbuckling tales of the nautical adventures of Gujaratis who traveled far and wide.

Yet, the first-ever English (or any language) translations of a handful of these works have only emerged in the last decade or so. The rest remain like faint memories of long-buried treasures despite the recovery and preservation efforts of a few stalwarts in every generation. In particular, many works remain unknown even to the Gujarati readership because they came from marginalized Gujarati communities—for example, the Parsi Gujarati community, which was much smaller than the Hindu majority but produced relatively more books at the time.

We can draw a line connecting the aforementioned Acharya to his daughter, the celebrated and prolific author Varsha Adalja, whose fiction opened this collection. Crossroad is a multi-generational historical novel set during the time of India’s independence movement. Written when the author was in her seventies, the work is groundbreaking for several reasons. In particular, despite Gujarat giving India its two most well-known Independence leaders—Mahatma Gandhi and Muhammad Ali Jinnah—and Sabarmati Ashram in Ahmedabad being Gandhi’s political base, this is among the handful of contemporary Gujarati novels to carefully explore those volatile times. That it does so mostly through the lives and experiences of women is another singular feat. Adalja’s prose is colloquially lyrical and true to its time and place. It is also cinematic and immersive, while not shying away from the worst sociopolitical issues like the infanticide and rape of young girls. As I finish my translation of the novel, I am frequently struck by the depth of her craft and research. And I am reminded of how much we still need to learn about Gujarat during those decades beyond the lives and works of Gandhi, Jinnah, and the intelligentsia.

Immediately after independence from the British in 1947, Gujarat became part of Bombay State, and the Mahagujarat Movement for a separate state became the next big political drive. From 1947 to 1960, a Sanskritized version of the language became more standardized, relegating the many regional variations to dialect status. This is also when, as translator Meena Desai writes in her introduction to a ghazal by Befaam (the pen name of Barkat Ali Ghulam Husain Virani), the Gujarati ghazal form came into its own as part of the “burgeoning movement toward an independent identity of a much-colonized country.” Tracing its origins back to seventh-century Arabic love poetry, the ghazal had gathered Persian influences as it spread across South Asia in the twelfth century through Sufi mystics and Islamic Sultanate courtiers. Ghazals continue to enjoy popularity today—especially in Bollywood—in different languages and regions of India, Pakistan, and Bangladesh. Even noted American poets have composed ghazals in English. Though difficult to translate because of their layered meanings, repetitions, and symbolism, Gujarati ghazals continue to flourish both in India and among the diaspora.

Shortly after Independence, another upheaval in Gujarat—particularly the large regions of Kathiawad and Saurashtra—involved the unification of more than two hundred independent princely states. In British India, these states had functioned more like allies rather than subordinates of the British Raj. The newly-formed Indian government pushed hard to integrate the nearly six hundred total princely states, which made up more than half the country. But legacies, traditions, and memories lingered on, as we see in an excerpt of Hasmukh Shah’s upcoming memoir, Dithu Mai . . . ( From the Margins of History ), translated by Mira Desai. Shah describes markers of a world that was quickly disappearing at that time—a Muslim ruler, his integrated team of Hindu and Muslim drivers from across caste and class hierarchies, and his garage filled with expensive and difficult-to-maintain British and American vehicles. From the child narrator’s innocent point of view, all of this is fascinating and impressive. We know the child grew up to become a key staff member for three separate Indian prime ministers. Undoubtedly, some of his diplomatic and negotiation skills had begun developing in those humble yet culturally syncretic beginnings.

That idea of cultural syncretism is also brought forth in Bharat Trivedi’s poem about Ahmedabad , an ancient city with a rich history named after a fifteenth-century Muzaffarid Sultan. As Mira Desai writes in her translator’s note, “Beyond the Hindu, Muslim, and Maratha dynasties and the British colonial rulers, there were also the Siddis, descendants of shipwrecked Africans, who bequeathed an intricate and famous carved stone screen (referenced here as Siddi Sayyed ni jali) to the city.” Though it has seen much communal tension in the last two decades, Ahmedabad has always been a political and intellectual hotbed, particularly during the Gandhi years. And while it is a constant muse for poets, writers, filmmakers, and songmakers, the walls of this city guard many untold stories still. I lived in the sprawling outskirts from mid-2014 to early 2020 and continue to explore its past and present in my own fiction. Once it grabs hold of your imagination, Ahmedabad remains a perpetual state of mind.

The third poet we’ve featured, Jayesh Jeevibahen Solanki, grew up in a village close to Ahmedabad and was a prominent, brave voice in the Gujarat Dalit Movement for most of his adult life. As translator Gopika Jadeja writes in her introductory note , “These poems give us a glimpse into a promising young mind, a poet and activist who envisioned a different future for Dalit and marginalized communities in India.” The objects described starkly in these two poems—stolen mangoes, torn kites, ice lollies for a rupee, a shirtless torso, and shoeless feet—all reveal the impoverishment that Solanki experienced throughout his life, which he tragically ended in October 2020. During my time in Ahmedabad, when I was fictionalizing the 2014 Dalit flogging incident in Una for a short story, I found a few videos of Solanki talking to journalists and reciting his poetry. His grounded convictions and passionate energy will forever haunt all who encountered him, virtually or in person.

It takes both a deep passion and a certain kind of energy to persist as a bilingual poet and writer, as Pratishtha Pandya writes in her personal essay, “ Writing in Mother Tongue and an Other Tongue .” Pandya traces her lifelong encounters with different languages and literatures to understand how her translation practice made her “more attuned to the sounds, nuances, and even limitations of the languages I was working with.” More profoundly, she investigates how there are things she can write in the “other tongue” that she cannot approach in her mother tongue because of cultural conditioning. This linguistic hopscotching about may feel ungainly at times, she writes. Still, there is joy in the spontaneous discoveries it can yield for those willing to jump past boundary constructs and land on just the right words to express themselves fully.

Sachin Ketkar also talked about the pleasures and challenges of bilingualism in my interview with him. As a Marathi-speaking Maharashtrian who grew up speaking Gujarati in Gujarat and working with English as a scholar and academic, Dr. Ketkar experienced “subtractive bilingualism”—a phenomenon I have also experienced since leaving India in 1991 but had not been able to name until this conversation. This is when, as he told me, the acquisition of an elite and powerful language like English results in the depletion and deprivation of linguistic, cultural, and creative resources of the language(s) in which one is raised. We discussed his own literary and translation journey and how intricate questions of cultural identity, tradition, modernity, and relevance stared at him with every step of that journey. Translation, for him, is primarily a creative process of negotiating through those questions. As he also shares in the interview: while creative bilingualism or multilingualism has been additive in nature for literatures in other Indian languages (e.g. Tamil, Hindi, Bangla, Marathi, and more), it has not been the same with Gujarati literature for various reasons.

In a country with so many languages, translation is, as Rita Kothari put it in my interview with her, “an un-self-conscious act [that’s] in the air, in the cosmos. And it’s hidden by being most proximate and natural.” As a multilingual scholar, translator, academic, and author, she has written extensively about Gujarati literature and translation theory. She has also co-translated, with Abhijit Kothari, the most famous historical fiction in our literary canon: K. M. Munshi’s Patan trilogy. Here, we discussed the evolution and craft of Gujarati literature in translation . This is my third interview with Dr. Kothari, and one of the recurring themes is how she sees languages as sociopolitical constructs that are, beyond their uses for communication, about power and identity. Given the evolutionary aspects I described above, this is truer than ever for the Gujarati language. In closing, Dr. Kothari recommends another great Gujarati-to-English translator, to whom we turn next.

Tridip Suhrud is renowned for his Gandhian scholarship. He is also the only Gujarati-to-English translator who has been brave enough to take on the work of translating the canonical Gujarati historical quartet, Sarasvatichandra , which I mentioned earlier. In this interview , we discussed some of his milestone translations, and I asked him where Gujarati literature stands with respect to literatures from other Indian languages in terms of creativity, innovation, diversity, volume, and recognition. He reflected on the Gujarati intellectual tradition overall, and said that “. . . we in Gujarat [ . . . ] have not thought about ourselves in our tongue with as much rigor and originality as we ought to have, or the seriousness with which language communities like Marathi, Bangla, Kannada, Tamil, and Malayalam have done.” Regarding the Gujarati translation scene, he has also discussed elsewhere how we Gujaratis are very good at bringing literary wealth from other cultures into ours, but not so good at sharing our own wealth.

Though that last bit was also a good-humored dig at the age-old Gujarati stereotype as the mercantile, business-minded community, when we look at the three Gujarati-to-English translations published in 2022 (excluding my own Dhumketu translation, which was the US edition of the 2020 Indian publication), it bears out. In her omnibus review , Shalvi Shah writes that they were “all written and translated by men and the only literary works translated from Gujarati to English in India in 2022 were published and are set more than five decades ago.” As a young translator herself, she calls out the difficulties of finding daring, new, experimental works. Sadly, this latter point also bears out, although I’m grateful that we have rare translations of books by a Gujarati Parsi and a Gujarati Dalit among those three.

Earlier, I mentioned a literary renaissance period for Gujarati literature as the independence movement got underway. The next big turning point came in the post-Gandhian era of the 1950s and 1960s with avant-garde writers like Mohammad Mankad and Suresh Joshi. Though Joshi was trained and well-read in Western literary traditions, he chose to write in Gujarati. To date, there has been no other who can match Joshi’s experimental aesthetics and prolific works of fiction, literary prose, literary criticism, and translations from several languages. In his 1992 essay collection, Imaginary Homelands , Salman Rushdie writes this about meeting Joshi:

To go on in this vein: it strikes me that, at the moment, the greatest area of friction in Indian literature has nothing to do with English literature, but with the effects of the hegemony of Hindi on the literatures of other Indian languages, particularly other North Indian languages. I recently met the distinguished Gujarati novelist Suresh Joshi. He told me that he could write in Hindi but felt obliged to write in Gujarati because it was a language under threat. Not from English, or the West: from Hindi. In two or three generations, he said, Gujarati could easily die. And he compared it, interestingly, to the state of the Czech language under the yoke of Russian, as described by Milan Kundera.

(Joshi’s stance predates that of contemporary writers like J. M. Coetzee, Ngũgĩ wa Thiong’o, and Minae Mizumura, who have all also made the political choice to write against the hegemony of English by first publishing their books in Spanish, Gikuyu, and Japanese respectively.)

Today, there is still a language pyramid in India where Bangla, Hindi, Urdu, Tamil, Malayalam, and others sit at the top. The language and history scholars I mentioned earlier have explored the whys and wherefores in their various books and papers. Globalization continues to diminish the ranks of Gujarati readers and writers by increasing the dominance of English. A quick check on Amazon India shows that, beyond academic texts, the Gujarati-language bestsellers are self-help and how-to books translated from English alongside the perennial favorite books about Steve Jobs and Elon Musk. With each generation, the body of Gujarati literature seems to become less abundant, vibrant, and innovative than it was during Joshi’s time. The Indian government and a handful of Gujarati literary institutions do what they can. For example, in 2007, the Gujarati Sahitya Akademi created a prize to recognize and encourage Gujarati authors and poets below the age of thirty . At last count, there are at least twenty different Gujarati literary awards . The Gujarati Sahitya Parishad, the oldest literary organization, has at least thirty different literary awards .

And yet, consider this: Gujarati has fifty-six million speakers worldwide. It is the sixth most spoken language in South Asia and the third most spoken language in the South Asian American diaspora . By some accounts, the Gujarati diaspora is spread over 125 countries . But my 2022 translation, The Shehnai Virtuoso and Other Stories by Dhumketu, was the first ever Gujarati-to-English literary translation to be published in the US. It was also the first ever book-length translation of this modern Gujarati short story pioneer, who published nearly twenty-six volumes of short stories alone.

For any literary culture to thrive, its readership must grow within its own societies and beyond with more translations into and from the language. This first-ever collection at Words Without Borders is a cultural intervention to bring these works to a wider readership, and to also help raise visibility within Gujarati society, especially the global diaspora. For translators from under-represented languages like ours, the act of translation can also be a mode of recovery and reclamation. Together, this small sample reveals rich glimpses of the diverse, complex, and ever-evolving literary traditions of Gujarat. It is an effort to share some of our literary wealth and celebrate our Gujarati ways of being.

Copyright © 2023 by Jenny Bhatt. All rights reserved.

Jenny Bhatt

Jenny Bhatt is a writer, literary translator, book critic, and the founder of Desi Books, a global multimedia forum for South Asian literature.

Into English: Sachin Ketkar on Bilingual Translation

Swedish for immigrants, there is no map: the new italian(s).

Essay on Drought

Students are often asked to write an essay on Drought in their schools and colleges. And if you’re also looking for the same, we have created 100-word, 250-word, and 500-word essays on the topic.

Let’s take a look…

100 Words Essay on Drought

Understanding drought.

Drought is a natural event that happens when an area gets less rain than normal. It can last for months or even years.

Causes of Drought

Droughts often occur due to lack of rain. Sometimes, high temperatures can also cause drought by making water evaporate from soil and plants.

Effects of Drought

Drought can make it hard for plants and animals to survive. It can also lead to water shortages for people. In severe cases, drought can cause famine.

Dealing with Drought

People can deal with drought by conserving water, using it wisely, and planning for dry periods.

Also check:

• Paragraph on Drought

250 Words Essay on Drought

Introduction.

Drought is a natural disaster characterized by a prolonged period of abnormally low rainfall, leading to a shortage of water. It is a complex phenomenon that can have serious ecological, social, and economic impacts.

Droughts are primarily caused by irregularities in global weather patterns. Climate change has been identified as a significant factor, with increasing global temperatures leading to changes in rainfall patterns and increased evaporation rates. Human activities, such as deforestation and overuse of water resources, can also exacerbate drought conditions.

Impacts of Drought

Drought can have severe consequences for both the environment and human societies. It can lead to crop failure, livestock death, and water shortages, impacting food production and access to clean water. This can consequently lead to malnutrition, disease, and death, particularly in vulnerable populations. Economically, droughts can result in increased prices and job losses in agricultural sectors.

Drought Mitigation

Mitigation strategies for drought include water conservation, efficient irrigation techniques, and the development of drought-resistant crops. Additionally, improving climate forecasting can help societies prepare for and manage drought conditions. Policymakers must also prioritize sustainable water management to ensure that water resources are used efficiently and equitably.

Drought is a pressing global issue that requires concerted efforts to mitigate its impacts. By understanding its causes and consequences, we can develop effective strategies to manage drought and reduce its harmful effects on society and the environment.

500 Words Essay on Drought

Drought, a natural disaster characterized by a prolonged period of insufficient rainfall, is a global phenomenon with profound impacts on both human and ecological systems. It is a complex, multi-dimensional issue that involves various aspects of climate, hydrology, and human activities.

Droughts occur when there is an extended period of below-average precipitation. This deficiency of water supply can last for months or even years. Droughts are categorized into three types: meteorological, agricultural, and hydrological. Meteorological droughts are associated with reduced rainfall, agricultural droughts with soil moisture deficits affecting crop production, and hydrological droughts with reduced water availability in streams, reservoirs, and aquifers.

The primary cause of drought is a lack of precipitation over an extended period. This can be due to natural climate variability, such as the El Niño Southern Oscillation, or changes in atmospheric conditions that suppress the formation of clouds and rainfall. Human activities, such as deforestation and overuse of water resources, can also contribute to the occurrence and severity of droughts.

The impacts of drought are far-reaching and can be devastating. They affect the environment, economy, and society. Environmental impacts include reduced water quality, loss of wildlife habitat, and increased risk of wildfires. Economically, drought can lead to crop failure, livestock death, and increased food prices, affecting food security. Social impacts include displacement of people, health issues due to lack of clean water, and increased conflicts over scarce water resources.

Drought Management and Mitigation

Effective drought management requires a proactive approach, focusing on reducing vulnerability and enhancing resilience. Strategies can include improving water infrastructure, implementing water conservation practices, and developing drought-tolerant crops. At the policy level, it involves developing comprehensive drought management plans, early warning systems, and drought risk insurance. Climate change adaptation strategies also play a crucial role in drought mitigation.

Drought is a significant global challenge that requires concerted efforts to mitigate and adapt. While it is a natural phenomenon, human activities have exacerbated its occurrence and impacts. Therefore, understanding drought, its causes, impacts, and management strategies is essential for sustainable development and resilience. As we move forward, it is crucial that we continue to enhance our knowledge and strategies to better manage and mitigate the effects of droughts.

That’s it! I hope the essay helped you.

If you’re looking for more, here are essays on other interesting topics:

• Essay on Drones
• Essay on Driver
• Essay on Draupadi Murmu

Apart from these, you can look at all the essays by clicking here .

Happy studying!

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

SaralGujarati.in

• તમામ ગુજરાતી નિબંધ
• શૈશવના સંસ્મરણો નિબંધ
• ઉનાળાનો બપોર નિબંધ
• નદીતટે સંધ્યા | નદીકિનારે સાંજ ગુજરાતી નિબંધ
• અતિવૃષ્ટિ નિબંધ | વર્ષાનું તાંડવ
• શિયાળાની સવાર નિબંધ
• જળ એ જ જીવન નિબંધ
• ઉનાળો - બળબળતા જામ્યા બપોર
• ધરતીનો છેડો ઘર નિબંધ
• વસંતઋતુ | વસંતનો વૈભવ નિબંધ
• શરદ પૂર્ણિમા નિબંધ
• દશેરા નિબંધ
• ગાંધી જયંતી નિબંધ
• ગણેશ ચતુર્થી નિબંધ
• નાતાલ વિશે નિબંધ
• રથયાત્રા નિબંધ
• દિવાળી નિબંધ
• ગુરુ પૂર્ણિમા નિબંધ
• વસંત પંચમી નિબંધ
• નવરાત્રી નિબંધ
• હોળી નિબંધ
• ધૂળેટી નિબંધ
• મહાશિવરાત્રી નિબંધ
• જન્માષ્ટમી નિબંધ
• રક્ષાબંધન નિબંધ
• ઉત્તરાયણ (મકરસંક્રાંતિ) નિબંધ
• આપણા ઉત્સવો અને તહેવારો નિબંધ
• મારો પ્રિય તહેવાર ગુજરાતી નિબંધ
• 26મી જાન્યુઆરી (પ્રજાસત્તાક દિન) નિબંધ
• 15મી ઓગસ્ટ (સ્વતંત્રતા દિવસ) નિબંધ
• મારો પ્રિય તહેવાર
• કોરોના વાયરસ નિબંધ
• પ્રવાસનું જીવન ઘડતરમાં સ્થાન
• ધરતીનો છેડો ઘર
• પ્રદૂષણ - એક સાર્વત્રિક સમસ્યા
• માતૃપ્રેમ | માં તે માં | માં
• 26મી જાન્યુઆરી (પ્રજાસત્તાક દિન)
• 15મી ઓગસ્ટ (સ્વતંત્રતા દિવસ)
• એક સૈનિકની આત્મકથા નિબંધ
• એક નદીની આત્મકથા
• એક ખેડૂતની આત્મકથા
• એક ફાટેલી ચોપડીની આત્મકથા
• એક રૂપિયાની આત્મકથા
• એક ચબુતરાની આત્મકથા
• નિશાળનો બાંકડો બોલે છે...
• એક શિક્ષિત બેકારની આત્મકથા
• એક વડલાની આત્મકથા
• એક ભિખારીની આત્મકથા
• એક ફૂલની આત્મકથા
• એક છત્રીની આત્મકથાા
• એક ઘડિયાળની આત્મકથાા
• એક નિવૃત શિક્ષકની આત્મકથા
• જો હું વડાપ્રધાન હોઉં તો...
• સમાનાર્થી શબ્દો
• વિરુદ્ધાર્થી શબ્દો
• તળપદા શબ્દોો
• શબ્દસમૂહ માટે એક શબ્દો
• રૂઢિપ્રયોગો અને તેના અર્થ
• નિપાત
• કૃદંત
• અલંકાર
• સમાનાર્થી શબ્દો ધોરણ પ્રમાણે
• Privacy Policy

ગુજરાતી નિબંધ | All Gujarati Essay | Gujarati Nibandh List

નીચે આપેલ ગુજરાતીમાં  100 , 200  અને 500 શબ્દોમાં નિબંધ ધોરણ 5 થી  10 ,  11  અને  12  માટે ઉપયોગી થશે.

ગુજરાતી નિબંધ | નિબંધ લેખન એટલે શું | all gujarati nibandh list, નિબંધ લેખન એટલે શું.

• નિબંધના ‘શીર્ષક' વિશે સૌપ્રથમ વિચાર થવો જોઈએ. શીર્ષકના આધારે નિબંધલેખનમાં કહ્યા મુદાઓ સમાવવા તેનો ખ્યાલ આવે છે. 
• નિબંધના બધા મુદ્દાઓનું અનુસંધાન તેનું શીર્ષક બની રહેવું જોઈએ. વિષયની બહાર જઈ મુદાઓની ચર્ચા કરવી-એમાં વિષયનું તાદૃશ્ય જળવાઈ શકતું નથી.
• શીર્ષકના આધારે તેના મુદાઓની નોંધ કર્યા પછી કયા મુદ્દાને કેટલો અને કેવી રીતે વિસ્તારવો છે તેનું મનન કરવું જોઈએ.
• મુદ્દાને અનુરૂપ અને વિષયને સંગત હોય તેવા અવતરણો, કહેવતો, રૂઢિપ્રયોગો, ગુજરાતી કે અન્ય જાણીતી ભાષાની પંક્તિઓ, સુભાષિતો, વગેરેનો ઉપયોગ નિબંધમાં કરવા જોઈએ, નિબંધના મુદાઓમાં અલગ-અલગ સ્થાને તે મુકાય; એકસાથે બધી જ પંક્તિઓ એક જ મુદામાં ન લખાય તેની સાવધાની રાખવી જોઈએ.
• વાક્યો અતિશય લાંબો ન થાય તેનો લખતી વખતે ખાસ ખ્યાલ રાખવો.
• પરિચ્છેદની સપ્રમાણતા જળવાઈ રહે તેવી કાળજી કરવી, અને
• વિરામચિહ્નોનો યોગ્ય ઉપયોગ થાય, અનુસ્વાર, જોડણી વગેરે પણ યોગ્ય રીતે લખાય તેની ખાસ કાળજી રાખવી.
• નિબંધનો પ્રથમ મુદ્દો પ્રસ્તાવના અને છેલ્લે મુદ્દો ઉપસંહાર યોગ્ય રીતે લખાય તે ખાસ જોવું. નિબંધના થોડા નમુનાઓ જોઈ જવાથી આ કુશળતા આવી જશે.
• કાગળમાં યોગ્ય હાંસિયો રખાય, મુદાઓ લખવામાં થોડા મોટા અક્ષર લખાય, ફકરા-પરિચ્છેદની શરૂઆતમાં યોગ્ય જગ્યા છોડાય અને પ્રત્યેક પેટા મુદાને અંતે ગુરુવિરામ મુકાય તે પણ ખાસ જોવું.
• પરીક્ષામાં પુછાતા નિબંધો વિદ્યાર્થીની વય-કક્ષા અને અનુભવ જગતને ધ્યાને રાખીને જ પુછાય છે, એટલે ‘શીર્ષક’ ઉપર થોડું મનન કરવાથી તે વિષય-નિરૂપણ માટેના મુદ્દાઓ અને રજૂઆતના શબ્દો અવશ્ય મળી આવે છે, પણ હા, એ માટે અગાઉ થોડા નિબંધો જોઈ જવા જરૂરી ગણાય.
• નિબંધ પૂરેપૂરો લખાઈ જાય પછી તેને ઓછામાં ઓછા એક વખત અવશ્ય વાંચી જવો જોઈએ, જેથી તેમાં રહેલી નાની પણ જરૂરી ક્ષતિઓ સુધારી શકાય છે
• સારું લખાણ લખવા માટે રોજબરોજની વૈશ્વિક, રાષ્ટ્રીય, પ્રાદેશિક અને આજુબાજુની મહત્ત્વની ઘટનાઓ વિશે જાણકારી પ્રાપ્ત થતી રહેવી જોઈએ. એ માટે વર્તમાનપત્રો, સામયિકો, સમાચારો સાથે નાતો જોડવો-જોડી રાખવો જોઈએ.
• પુરુષાર્થ એટલે શું ? 
• પુરુષાર્થ વિશે બીજાના - અનુભવીઓના કેવા ખ્યાલો છે ? 
• નસીબથી બધું સારું ગોઠવી શકાય કે પુરુષાર્થનો ખપ પડે ? 
• પ્રારબ્ધીઓ અને પુરુષાર્થીઓ બંનેમાંથી કોણ ચડિયાતું ગણાય ? 
• આપણે કેવા બનવું જોઈએ ? 
• પુરુષાર્થ દ્વારા કંઈક પામ્યાં હોય એવાં કોણ કોણ ? 
• પ્રસ્તાવના 
• પુરુષાર્થ અને પ્રારબ્ધની તુલના 
• પુરુષાર્થનું મહત્ત્વ અને જરૂરિયાત
• પુરુષાર્થીઓની સિદ્ધિઓ 
• ઉપસંહાર
• 'સિદ્ધિ તેને જઈ વરે, જે પરસેવે નહાય,'
• "उद्यमेन हि सिध्यन्ति कार्याणि न मनोरथैः "
• 'પુરુષાર્થ ભાગ્યનો ઘડવૈયો છે.'
• 'Self Help is the best Help.'
• તમે પહેલાં નક્કી કરો કે તમે કયા પ્રકારનો નિબંધ વધુ સારી રીતે લખી શકો. તમને ખ્યાલ તો હશે જ કે નિબંધ વિવિધ પ્રકારના હોય છે. પ્રકૃતિવિષયક, માહિતીપ્રધાન, ઘટનાપ્રધાન, ચિંતનપ્રધાન, આત્મકથા - જેવા નિબંધો લખવાના થતા હોય છે.
• તમે જે નિબંધ લખવા માંગો છો તેમાં કઈ વીગતો આવી શકે, તે વિચારો અને નોંધો. તેના મુદ્દા તારવો. આ મુદ્દાની કાચી યાદી બનાવો. ત્યાર બાદ મુદ્દાની ક્રમિકતા નક્કી કરો. કયો મુદો પહેલા લેવાથી તમારો નિબંધ વધુ ચુસ્ત બનશે અને લખાણ વધુ પ્રવાહી લાગશે.
• તમે સમાનાર્થી શબ્દો, વિરુદ્ધાર્થ શબ્દો, રૂઢિપ્રયોગ, કહેવત, દુહાઓ વગેરેનો અભ્યાસ કર્યો છે. તેનો ઉપયોગ કરો અને તમારા લખાણને વધુ સચોટ અને અસરકારક બનાવો.
• પસંદ કરેલા નિબંધ અનુસાર તમારી ભાષા હોવી જોઈએ.
• જો તમે પ્રકૃતિવર્ણનનો વિષય પસંદ કર્યો હોય તો તેમાં પ્રકૃતિનું દૃશ્ય નજર સામે ઊભું થઈ જાય તેવું, સૂક્ષ્મ વીગતો સાથે વર્ણન કરવું જોઈએ. પ્રકૃતિના રમ્ય - રૌદ્ર રૂપની વાત કરતી વખતે તેને માનવસ્વભાવની સંકુલતા સાથે પણ સાંકળી શકાય. પ્રકૃતિ મન - હૃદયને સ્પર્શતી હોય છે. તેથી તેમાં પ્રયોજાયેલાં ભાવવાચક, ઉદ્ગારવાચક વાક્યો પણ નિબંધને વધુ હૃદયસ્પર્શી બનાવી શકે.
• જો તમે માહિતીપ્રધાન નિબંધ લખવા માગતા હોવ તો તમારી પાસે મુદાઓને અનુરૂપ માહિતી હોવી જોઈએ. જરૂરી પરિભાષા, તેના લાભ-ગેરલાભ અંગે અથવા પક્ષ-વિપક્ષ અંગેની માહિતી, તેનાં કારણો, ઉપાયો વગેરે જેવી વીગતો સમાવી લેવી જોઈએ.
• ઘટનાપ્રધાન નિબંધ લખવા માગતા હોવ તો એ ઘટનાનું તમારે મન શું મહત્ત્વ છે, વ્યક્તિગત અથવા સામાજિક સંદર્ભોમાં એ ઘટના વિશેષ છે ? તમારા મનમાં રોપાયેલી ઘટના વાચનારના મનમાં રોપાય તેવું વર્ણન ઘટનાપ્રધાન નિબંધને આસ્વાદ્ય બનાવી શકે.
• જો તમારે આત્મનાત્મક નિબંધ લખવો હોય તો તમે વિચારી જુઓ કે તમને કેવી વાત સાંભળવામાં રસ પડી શકે? કોઈ પોતાની આત્મકથા કહે તો કોણ સાંભળ. ક્યારે સાંભળે? તેથી આ પ્રકારના નિબંધમાં બોલચાલની લઢણ નિબંધને આકર્ષક બનાવી શકે. વળી, જે પોતાના જીવનના અંતિમ તબક્કામાં હોય, તે પોતાના જીવનના સારરૂપ કોઈ સંદેશ આપે, તેથી કોઈ પણ આત્મકથા જે જીવનસંદેશ આપતી હોય તો તેનું મહત્ત્વ હોય.

નિબંધનું માળખુંઃ

• આરંભ 
• વિષયવસ્તુ 
• સમાપન

ગુજરાતી નિબંધ લેખન સ્વાધ્યાય:

• સ્વચ્છતા ત્યાં પ્રભુતા
• મારા પ્રિય લેખક
• મેં જોયેલી એક દુર્ઘટના
• મારો પાદગાર પ્રવાસ
• જો હું મુખ્યમંત્રી હોઉં તો
• શહેરીજીવનની સમસ્યાઓ
• પુસ્તકો : આપણાં મિત્રો
• એક સુકાયેલા ઝાડની આત્મકથા
• જાગ્યા ત્યારથી સવાર
• તહેવારોનું મહત્ત્વ
• રોશવની રમતનાં મારાં સંસ્મરણો
• મિત્રતાની મીઠાશ
• સિદ્ધિ તેને વરે જે પરસેવે નહાય
• જનની અને જન્મભૂમિ સ્વર્ગથી મહાન છે.
• સાગર તટે સંધ્યા
• મારો પ્રિય સર્જક
• જો હું કવિ હોઉં તો...
• જીવનમાં પ્રામાણિકતાનું મહત્ત્વ
• મારું પ્રિય પુસ્તક
• ગામડું બોલે છે.
• નેત્રદાનઃ મહાદાન
• વૃદ્ધાશ્રમની મુલાકાતે
• વસંત – વનમાં અને જનમાં
• આધુનિક સાધનો - શાપ કે આશીર્વાદ
• જીવનમાં રમતગમતનું મહત્ત્વ
• વર્ષાઋતુ
• પરિશ્રમ એ જ પારસમણી
• ખબર છે એટલી કે માતની હાકલ પડી છે.
• પાણી બચાવો - પ્રાણી બચાવો
• પ્રકૃતિનું રક્ષણ એ જ જીવનનું રક્ષણ
• દીકરી, ઘરની દીવડી
• વિદ્યા વિનયથી શોભે છે.
• પ્રાર્થના – જીવનનું બળ
• માતૃભાષાનું મહત્વ
• વૃક્ષ ઉગાડો, પર્યાવરણ બચાવો.
• રક્તદાન મહાદાન
• મારી પ્રેરણામૂર્તિ
• માનવી – પશુની નજરે
• સૃષ્ટિનો છે એક જ પોકાર, દીકરી બચાવી કરો ઉદ્ધાર
• મારી માટી  મારો દેશ - મેરી માટી મેરા દેશ
• ચંદ્રયાન મિશન 3 નિબંધ
• રામ મંદિર અયોધ્યા નિબંધ

પ્રાકૃતિક નિબંધ

• ઉતરાયણ વિશે નિબંધ
• વસંતઋતુ વિશે નિબંધ અથવા વસંત નો વૈભવ નિબંધ
• ઉનાળાની બપોર અથવા ગ્રીષ્મનો મધ્યાહન નિબંધ
• પ્રકૃતિના રમ્ય અને રૌદ્ર સ્વરૂપ નિબંધ
• કુદરતના હાસ્ય અને તાંડવ નિબંધ
• ભૂકંપ વિશે નિબંધ અથવા ધરતીકંપ એક કુદરતી આફત
• વહેલી સવારનું ભ્રમણ
• વર્ષાઋતુ નિબંધ
• મોસમનો પહેલો વરસાદ ચોમાસુ નિબંધ
• અતિવૃષ્ટિ નિબંધ
• અનાવૃષ્ટિ અથવા દુકાળ વિશે નિબંધ
• વિનાશક વાવાઝોડું નિબંધ
• પ્રકૃતિ પરમાત્માનું સ્વરૂપ નિબંધ

તહેવાર વિષયક નિબંધ

• હોળી પર નિબંધ
• ઉત્તરાયણ (મકરસંક્રાંતિ) વિશે નિબંધ
• મહાશિવરાત્રી  નિબંધ
• જીવનમાં તહેવારો નું મહત્વ નિબંધ
• ઉનાળામાં વેકેશન નિબંધ
• રથયાત્રા વિશે ગુજરાતી નિબંધ
• રક્ષાબંધન વિશે નિબંધ
• દશેરા વિશે નિબંધ
• ૧૫ મી ઓગષ્ટ નિબંધ
• દિવાળી વિશે નિબંધ
• નાતાલ નિબંધ
• 26 મી જાન્યુઆરી નો નિબંધ
• શરદ પૂર્ણિમા વિશે નિબંધ
• મારો પ્રિય તહેવાર નિબંધ

સામાજિક, આર્થિક, સાંસ્કતિ અને કેળવણી વિષયક નિબંધ

• બેટી બચાવો બેટી પઢાવો નિબંધ
• વાંચન નું મહત્વ નિબંધ
• નારી તું નારાયણી નિબંધ
• નારી સશક્તિકરણ નિબંધ
• માતૃપ્રેમ નિબંધ અથવા વાત્સલ્યમૃતિ મા નિબંધ
• દીકરી ઘરનો દીવો નિબંધ
• ઓનલાઇન શિક્ષણ ના ફાયદા અને ગેરફાયદા
• સ્વચ્છતા ત્યાં પ્રભુતા નિબંધ
• સમયનું મહત્વ નિબંધ
• શ્રમનું મહત્વ નિબંધ
• કોરોનાથી બચવાનો એકમાત્ર ઉપાય રસીકરણ
• ભ્રષ્ટાચાર નિબંધ
• પર્યાવરણ નું મહત્વ નિબંધ
• પર્યાવરણ બચાવો નિબંધ
• વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ નિબંધ
• જય જય ગરવી ગુજરાત નિબંધ
• ગુજરાતના કોરોના વોરિયર્સ નિબંધ
• આત્મનિર્ભર ભારત નિબંધ
• જીવનમાં શિસ્તનું મહત્વ નિબંધ
• ગાય વિશે નિબંધ
• માનવ અને પશુની મૈત્રી નિબંધ
• મોર વિશે નિબંધ
• માતૃભાષા નું મહત્વ નિબંધ
• માતૃભાષામાં શિક્ષણ નિબંધ
• પુસ્તકો આપણા સાચા મિત્રો નિબંધ
• વૃક્ષો આપણા મિત્રો નિબંધ
• જીવનમાં પ્રામાણિકતાનું મહત્ત્વ પર નિબં ધ
• વહેલી સવારનું ભ્રમણ વિશે નિબંધ
• વિશ્વ બંધુત્વ નિબંધ
• મિત્રતાની મીઠાશ નિબંધ
• પ્રવાસનું મહત્વ નિબંધ
• સમાજનું નવનિર્માણ અને તરુણો નિબંધ
• જીવનમાં સાદગીનું મહત્વ નિબંધ
• વિજ્ઞાનનું મહત્વ નિબંધ
• પ્લાસ્ટિક મુક્ત ભારત નિબંધ
• વસ્તી વધારો નિબંધ
• ઓનલાઇન થઇ રહેલું વિશ્વ નિબંધ
• મને શું થવું ગમે નિબંધ
• શિક્ષક દિન નિબંધ
• સૈનિક વિશે નિબંધ
• કુદરતી આપત્તિ નિબંધ
• હાય રે ! મોંઘવારી નિબંધ
• કારગિલ વિજય દિવસ
• વિશ્વ સંસ્કૃત દિવસ
• વિશ્વ આદિવાસી દિવસ
• વિશ્વ મહિલા દિવસ નિબંધ
• રાષ્ટ્રીય એકતા નિબંધ
• કન્યા વિદાય નિબંધ
• યુદ્ધ નહી પણ બુદ્ધ નિબંધ
• મારી શાળા નિબંધ
• મારો શોખ નિબંધ
• મારું ગામ નિબંધ
• મારું શહેર નિબંધ
• મારા દાદાજી નિબંધ
• મારા દાદીમાંનિબંધ
• મારા સપનાનું ભારત નિબંધ
• મારા શૈશવના સંસ્મરણો નિબંધ
• સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી વિશે નિબંધ
• આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ નિબંધ
• મારી પ્રિય રમત ક્રિકેટ નિબંધ
• જાહેરાતોનું વિશ્વ નિબંધ
• મતદાન જાગૃતિ નિબંધ
• પિતા દિવસ નિબંધ
• પશુ પ્રેમ નિબંધ
• પર્યાવરણના સંરક્ષણ માટે મારો ફાળો નિબંધ
• પોપટ વિશે નિબંધ
• હાથી વિશે નિબંધ
• કુતરા વિશે નિબંધ
• સિંહ વિશે નિબંધ
• વાઘ વિશે નિબંધ
• બિલાડી વિશે નિબંધ

આત્મકથાત્મક નિબંધ

• એક નદીની આત્મકથા નિબંધ
• એક ફૂલની આત્મકથા નિબંધ
• એક ખેડૂતની આત્મકથા નિબંધ
• એક ફાટેલી ચોપડીની આત્મકથા નિબંધ
• એક રૂપિયાની આત્મકથા નિબંધ
• એક શિક્ષિત બેકારની આત્મકથા નિબંધ
• નિશાળનો બાંકડો બોલે છે...આત્મકથા નિબંધ
• એક ચબુતરાની આત્મકથા નિબંધ
• એક વડલાની આત્મકથા નિબંધ
• એક ભિખારીની આત્મકથા નિબંધ
• એક છત્રીની આત્મકથાનિબંધ
• એક ઘડિયાળની આત્મકથા નિબંધ
• એક નિવૃત શિક્ષકની આત્મકથા નિબંધ
• જો હું સૈનિક હોઉં તો... નિબંધ
• જો હું વડાપ્રધાન હોઉં તો...નિબંધ

વ્યકિતલક્ષી- જીવનલક્ષી નિબંધ

• ગાંધીજીના વિચારો નિબંધ
• ભગતસિંહ વિશે નિબંધ
• મધર ટેરેસા વિશે નિબંધ
• જવાહરલાલ નહેરુ નિબંધ
• ડો બાબાસાહેબ આંબેડકર નિબંધ
• ગુરુ નાનક પર નિબંધ
• મારા પ્રિય નેતા નરેન્દ્ર મોદી વિશે નિબંધ
• ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈ નિબંધ
• ડૉ. APJ અબ્દુલ કલામ નિબંધ
• લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી નિબંધ
• ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનનિબંધ
• અટલ બિહારી વાજપેયી નિબંધ
• ચંદ્રશેખર આઝાદ નિબંધ
• રાણી લક્ષ્મીબાઈ નિબંધ
• સ્વામી વિવેકાનંદ નિબંધ
• છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ નિબંધ
• નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝ નિબંધ
• અન્ય મહાન વ્યકિતઓ વિશે નિબંધ

Conclusion :

gujarati language Recently Published Documents

Total documents.

• Latest Documents
• Most Cited Documents
• Contributed Authors
• Related Sources
• Related Keywords

Sentiment analysis on film review in Gujarati language using machine learning

<span>Opinion analysis is by a long shot most basic zone of characteristic language handling. It manages the portrayal of information to choose the motivation behind the wellspring of the content. The reason might be of a type of gratefulness (positive) or study (negative). This paper offers a correlation between the outcomes accomplished by applying the calculation arrangement using various classifiers for instance K-nearest neighbor and multinomial naive Bayes. These techniques are utilized to assess a significant assessment with either a positive remark or negative remark. The gathered information considered on the grounds of the extremity film datasets and an association with the results accessible proof has been created for a careful assessment. This paper investigates the word level count vectorizer and term frequency inverse document frequency (TF-IDF) influence on film sentiment analysis. We concluded that multinomial Naive Bayes (MNB) classier generate more accurate result using TF-IDF vectorizer compared to CountVectorizer, K-nearest-neighbors (KNN) classifier has the same accuracy result in case of TF-IDF and CountVectorizer.</span>

POS-HOML: POS Tagging Technique For Gujarati Language Using Hybrid Optimal And Machine Learning Approaches

The rand-36 health survey 1.0: translation, reliability, cross-cultural adaptation and validation of the gujarati version.

Background: The Short Form 36 Item Survey is the most typically used instrument for assessing health-related quality of life.1 Two identical versions of the initial instrument are currently available: the general public domain, license-free RAND-36, and also the commercial SF 36.2 RAND 36 don't seem to be available within the Gujarati language. The aim of this study was to translate and culturally adapt the RAND 36 into the Gujarati language and measure its reliability and validity. Methods: According to the guidelines by the International Quality of Life Assessment project, a test of item-scale correlation, a sequence of translation, and validation were implemented for the translation of the Gujarati version of the RAND-36. Following pilot testing, the English and the Gujarati versions of the RAND-36 were administered to a random sample of 120 apparently healthy individuals to test validity and 96 respondents completed the Gujarati RAND-36 again after two weeks to test reliability. Data were analyzed using one-way analysis of variance, multi-trait scaling analysis, one-way analysis of variance, Pearson’s product-moment correlation analysis, and Intra-Class Correlation (ICC) at p < 0.05 Results: The median Cronbach's alphas for the Gujarati RAND-36 in multiple subgroups exceeded 0.70 for every scale except one. Two of the English RAND-36 scales had median Cronbach's alphas that exceeded 0.70; the rest exceeded 0.50. Test-retest correlations were found statistically significant for both versions. Product-moment correlations to test the equivalence of the corresponding Gujarati and English versions of the RAND-36 ranged from 0.73 to 0.92. The Gujarati version of the RAND-36 has high internal consistency (Cronbach’s α=0.809) and test-retest reliability (Intra-class correlation coefficient=0.746, 95% CI: 0.58, 0.94). Conclusions: The Gujarati version of the RAND-36 performed well and the findings suggest that it is a reliable and valid measure of health-related quality of life among the general Gujarati population. Keywords: RAND-36, cross-cultural translation, quality of life, health status assessment, Gujarati.

Parts-of-Speech Tagger for Gujarati Language using Long-short-Term-Memory

Debates over gujarati language and literature, a novel speech to sign communication model for gujarati language, influence of gujarati stemmer in supervised learning of web page categorization.

With the large quantity of information offered on-line, it's equally essential to retrieve correct information for a user query. A large amount of data is available in digital form in multiple languages. The various approaches want to increase the effectiveness of on-line information retrieval but the standard approach tries to retrieve information for a user query is to go looking at the documents within the corpus as a word by word for the given query. This approach is incredibly time intensive and it's going to miss several connected documents that are equally important. So, to avoid these issues, stemming has been extensively utilized in numerous Information Retrieval Systems (IRS) to extend the retrieval accuracy of all languages. These papers go through the problem of stemming with Web Page Categorization on Gujarati language which basically derived the stem words using GUJSTER algorithms [1]. The GUJSTER algorithm is based on morphological rules which is used to derived root or stem word from inflected words of the same class. In particular, we consider the influence of extracted a stem or root word, to check the integrity of the web page classification using supervised machine learning algorithms. This research work is intended to focus on the analysis of Web Page Categorization (WPC) of Gujarati language and concentrate on a research problem to do verify the influence of a stemming algorithm in a WPC application for the Gujarati language with improved accuracy between from 63% to 98% through Machine Learning supervised models with standard ratio 80% as training and 20% as testing.

Text Classification of Gujarati Newspaper Headlines

Text classification is an extremely important area of Natural Language Processing (NLP). This paper studies various methods for embedding and classification in the Gujarati language. The dataset comprises of Gujarati News Headlines classified into various categories. Different embedding methods for Gujarati language and various classifiers are used to classify the headlines into given categories. Gujarati is a low resource language. This language is not commonly worked upon. This paper deals with one of the most important NLP tasks - classification and along with it, an idea about various embedding techniques for Gujarati language can be obtained since they help in feature extraction for the process of classification. This paper first performs embedding to get a valid representation of the textual data and then uses already existing robust classifiers to perform classification over the embedded data. Additionally, the paper provides an insight into how various NLP tasks can be performed over a low resource language like Gujarati. Finally, the research paper carries out a comparative analysis between the performances of various existing methods of embedding and classification to get an idea of which combination gives a better outcome.

Using Term Frequency - Inverse Document Frequency to find the Relevance of Words in Gujarati Language

Improving semantic coherence of gujarati text topic model using inflectional forms reduction and single-letter words removal.

A topic model is one of the best stochastic models for summarizing an extensive collection of text. It has accomplished an inordinate achievement in text analysis as well as text summarization. It can be employed to the set of documents that are represented as a bag-of-words, without considering grammar and order of the words. We modeled the topics for Gujarati news articles corpus. As the Gujarati language has a diverse morphological structure and inflectionally rich, Gujarati text processing finds more complexity. The size of the vocabulary plays an important role in the inference process and quality of topics. As the vocabulary size increases, the inference process becomes slower and topic semantic coherence decreases. If the vocabulary size is diminished, then the topic inference process can be accelerated. It may also improve the quality of topics. In this work, the list of suffixes has been prepared that encounters too frequently with words in Gujarati text. The inflectional forms have been reduced to the root words concerning the suffixes in the list. Moreover, Gujarati single-letter words have been eliminated for faster inference and better quality of topics. Experimentally, it has been proved that if inflectional forms are reduced to their root words, then vocabulary length is shrunk to a significant extent. It also caused the topic formation process quicker. Moreover, the inflectional forms reduction and single-letter word removal enhanced the interpretability of topics. The interpretability of topics has been assessed on semantic coherence, word length, and topic size. The experimental results showed improvements in the topical semantic coherence score. Also, the topic size grew notably as the number of tokens assigned to the topics increased.

Export Citation Format

Share document.

વૃક્ષની શીતળતા નિબંધ |Tree essay in gujarati

Tree essay in gujarati: વૃક્ષો આ૫ણા સૌથી શ્રેષ્ઠ મિત્રો ગણાય છે. તે આ૫ણી ૫ાસે કોઇ ૫ણ પ્રકારની આશા કે અ૫ેેેેક્ષા રાખતા નથી. તે વાતાવરણમાંથી કાર્બનડાયોકસાઇ શોષી લે છે અને માનવ જીવન જીવવા જરૂરી પ્રાણવાયુ એટલે કે ઓક્સિજન પૂરો પાડે છે. આવા તો અસંખ્ય લાભો છે જે લખવા ૫ણ અસંંભવ છે. તો ચાલો આજે આ૫ણે અહી વૃક્ષની શીતળતા નિબંધ (Tree essay in gujarati) વિશે ચર્ચા કરીએ.

Table of Contents

શું તમે વૃક્ષો વિનાાા ધરતીની કલ્પના કરી છે ? જો વૃક્ષો ન હોત તો પૃથ્વી પર જીવન શક્ય ન હોત, વૃક્ષોનો સ્વભાવ ૫રો૫કારી છે જે સમગ્ર પૃથ્વીને હરિયાળી અને ખુશ રાખે છે. વૃક્ષો આપણને જીવનભર કંઇક ને કંઇક આપતા રહે છે, તેમ છતાં આપણે આપણા અંગત સ્વાર્થ માટે રોજબરોજ કેટલાય વૃક્ષો કાપી નાખીએ છીએ.

વૃક્ષો કુદરતની અમૂલ્ય ભેટ છે, ધરતી પરની આ લીલોતરી અને હરિયાળી વૃક્ષોને જ આભારી છે. વૃક્ષો સાચા યોદ્ધાઓ છે જે જન્મથી જ આપણા માટે પ્રદૂષણ સામે લડે છે અને આપણને સ્વચ્છ અને સુંદર વાતાવરણ આપે છે. વૃૃૃૃક્ષો આપણને ખોરાક આપે છે. ખાવા માટે ફળો, ઔષધીઓ, બળતણ માટે લાકડા, ખેડુતો માટે ખેતીના ઓજારો, ધર માટે રાચરચીલુ, કાગળ, રબર આ બધુ આપણે વૃક્ષો પાસેથી જ મેળવીએ છીએ.

શુ તમે જાણો છો કે આ ધરતી જે વરસાદ પડી રહયો છે એ પણ આ આપણા મિત્રો વૃક્ષોને જ આભારી છે. વૃક્ષો વરસાદ લાવવામાં મદદરૂપ બને છે. એટલે જ આપણે જોયુ હશે કે જયાં ગાઢ જંગલો આવેલા છે તે વિસ્તારમાં સૌથી વધુ વરસાદ પડે છે.

વૃક્ષો એ પર્યાવરણનું અનમોલ રત્ન છે. એટલે જ જે લોકો વધુ વૃક્ષો કે જંગલ વિસ્તારમાં રહે છે તેમનું તંંદુરસ્તી લેવલ ખૂબ જ સારૂ હોય છે. તેમનું સરેરાશ આયુષ્ય પણ વધુ હોય છે.

વૃક્ષો વધુ વરસાદથી થતુ જમીનનું ધોવાણ અટકાવે છે, વૃક્ષોના પાંદડા જમીનને ફળદ્રુપ બનાવે છે, વૃક્ષો પ્રાણીઓને રહેઠાણ પુરુ પાડે છે. પૃથ્વીના પેટાળમાંં મળતી મૂલ્યવાન ખનીજ સંપત્તિ પણ વૃક્ષોને જ અભારી છે.

પરંતુ ધીમે ધીમે ઔદ્યોગિકીકરણ અને શહેરીકરણ વધ્યા પછી માનવીઓ દ્વારા આડેધડ વૃક્ષોનું નિકંદન કરવામાં આવી રહ્યું છે, જેના કારણે કુદરતી સંતુલન ખોરવાઈ ગયું છે.

Must Read : વૃક્ષો આપણા મિત્રો નિબંધ

શહેરોમાં વૃક્ષોના અભાવને કારણે વરસાદ ઓછો પડે છે અથવા તો અનિયમિત પડે છે. અને વાયુ પ્રદૂષણ વધુ માત્રામાં રહે છે. જો આ જ ઝડપે વૃક્ષો કાપવાનું ચાલુ રહેશે તો તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે માનવીને પોતાની જ આ નિરાળી ધરતી પર સ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડે.

વૃક્ષોનું મહત્વ તથા વૃક્ષોના ઉ૫યોગો:

માનવ જીવનમાં વૃક્ષોનું સ્થાન અત્યંત મહત્વનું છે. ધોડીયા થી લઇને ચિતાનાં લાકડાં સુધી અને બાળકના રમકડાથી દાદાજીની લાકડી સુધી બધુ વૃક્ષો ઉપર જ નિર્ભર છે. પ્રાચીન કાળમાં વૃક્ષનો મહિમા વર્ણવતા લખ્યુ છે કે. ”વૃક્ષો ધરતીનું સંગીત છે, ઋતુઓનું સૌંદર્ય છે, આકાશમાં વ્યાપેલી કવિતા છે.” તો વળી શ્વેતાશ્વતર ઉપનિષદમાં તો વૃક્ષને વિશ્વ પુરુષનું ઉપમાન આપેલુ છે. અથર્વવેદમાં પણ પીપળાના વૃક્ષ ઉપર દેવતાઓનો નિવાસ હોય છે એમ કહી એનું માન વધારર્યું છે. આ બધુ વાંચીને તમે માનવજીવન સાથે વૃક્ષોનું અંતરંગ સંબંધવિશે તો જાણી જ ગયા હશો.

વૃક્ષોના લાભો અને મહત્વ સમજાવતાં મૂખયય વાત તો રહી છે. અને એ છે એની શીતળતા. વૃક્ષની શીતળતાની ઓળખાણ તમને ત્યારે જ થાય કે જયારે તમે ઉનાળાના ધોમધખતા તાપમાં નિકળ્યા હોય, થાક અને તાપથી કંટાળી પરસેવે રેબજેબ થઇ ગયા હોય, અને એવામાં તમને કોઇ વડ કે લીમડાના ધટાદાર ઝાડનો છાંયો મળી જાય. રાજસ્થાનના રણ જેવા વિસ્તારમાં ઉનાળાના સમયમાં ખેડૂતો, માલધારીઓ કોઇ ધટાદાર વૃક્ષના શીતળ છાયામાં પોરો ખાતા જોવા મળશે. તો આવા ધોમધખતા તાપથી કંટાળીને પશુ-પક્ષીઓ પણ કોઇ ધટાદાર વૃક્ષમાં લપાઇને બેઠેલા જોવા મળશે. આ જે વૃક્ષની શીતળતાનું મહત્વ.

જો વૃક્ષો ન હોત તો શીતળ છાંયો ન હોત, શ્વાસ લેવા માટે શુદ્ધ હવા ન હોત, વરસાદ ન હોત, ફળો, ફૂલો, લાકડું અને દવાઓ વગેરે ન હોત અને પૃથ્વી એટલી નિરાળી અને સુંદર હોત.

વૃક્ષો હંમેશા આપણા માટે સેવકની જેમ કામ કરે છે. વૃક્ષો પોતે સૂર્ય અને વરસાદ વગેરે સહન કરે છે અને બદલામાં આપણને છાંયો, ફળો, ફૂલો વગેરે જેવી ઘણી વસ્તુઓ ભેટમાં આપે છે. વૃક્ષો આપણને માનવતા અને સેવાનો પાઠ શીખવે છે.

વૃક્ષો કેવી રીતે બચાવવા

આપણી આવનારી પેઢીઓના સોનેરી ભવિષ્ય માટે વૃક્ષોનું જતન કરવું અનિવાર્ય છે. વૃક્ષો છે તો જીવન સંભવ છે. માટે જ આપણે લોકોને વૃક્ષનુ મહત્વ સમજાવવુ પડશે. આ માટે આપણે નવા વૃક્ષો વાવવા પડશે. વૃક્ષોને બચાવવા માટે તમામ પ્રયાસો કરવા જોઈએ. વૃક્ષોને કાપીને જે વસ્તુઓ બનાવવામાં આવે છે, જેમ કે કાગળ વગેરેનો ઉપયોગ ઓછો કરવો પડશે.

વૃક્ષોને બચાવવા માટે દરેક માનવીએ જાગૃત થવું ખૂબ જ જરૂરી છે. લોકોને જાગૃત કરો અને વૃક્ષોના અભાવની અસરો સમજાવો. ‘વૃક્ષ બચાવો’ અભિયાન ચલાવો, આ માટે રેલીઓ કાઢો ,વધુ વૃક્ષો વાવો. લોકોને પણ વૃક્ષારોપણ માટે પ્રોત્સાહિત કરો. આ વૃક્ષની શીતળતા નિબંધ (Tree essay in gujarati) વાંચી જો તમે એક નવુ વૃક્ષ પણ વાવો છો તો મારા માટે મોટી સફળતા ગણાશે. આભાર

મહત્વ૫ુર્ણ નિબંધ

• વૃક્ષો આપણા મિત્રો નિબંધ
• વૃક્ષો વાવો પર્યાવરણ બચાવો ગુજરાતી નિબંધ
• પર્યાવરણ બચાવો નિબંધ
• પર્યાવરણ નું મહત્વ

હું આશા રાખું છું કે તમને વૃક્ષની શીતળતા નિબંધ (Tree essay in gujarati) ખૂબ જ ગમ્યો હશે. અમે અહી આવી અવનવા વિષયો ૫ર ગુજરાતી નિબંધ અમારા બ્લોગ પર રોજેરોજ પ્રકાશિત કરીએ છીએ. જેથી નવા નિબંધ વાંચવા માટે રોજેરોજ અમારા બ્લોગની મુલાકાત લેતા રહો. જો તમને ખરેખર કંઈક નવું જાણવા મળ્યું હોય અને આ લેખ ઉપયોગી બન્યો હોય તો તમારા મિત્રો સાથે share કરવાનું ભૂલશો નહીં. તમારી એક like, comment અને share અમને વધુ લખવાની અને તમને અવનવી માહિતી પૂરી પાડવા માટે પ્રેરકબળ આપે છે. તમે અમને ફેસબુક , ઇન્સ્ટાગ્રામ , ટેલીગ્રામ , યુટ્યૂબ અને ટ્વિટર પર ફોલો કરી શકો

Leave a Comment

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

Notify me of follow-up comments by email.

Notify me of new posts by email.

• Member Login

Customer Reviews

• Our Listings
• Our Rentals
• Testimonials
• Tenant Portal

Advocate Educational Integrity

Our service exists to help you grow as a student, and not to cheat your academic institution. We suggest you use our work as a study aid and not as finalized material. Order a personalized assignment to study from.

Sharing Educational Goals

Our cheap essay service is a helping hand for those who want to reach academic success and have the perfect 4.0 GPA. Whatever kind of help you need, we will give it to you.

How can I be sure you will write my paper, and it is not a scam?

Why is writing essays so hard?

Patterns and boring topics imposed by schools and universities are not very conducive to creativity and human development. Such essays are very difficult to write, because many are not interested in this and do not see the meaning of the text. There are a number of criteria that make it impossible to write essays:

• Boring and incomprehensible topics. Many topics could be more interesting, but teachers formulate them in a way that makes you want to yawn.
• Templates. 90% do not know how to make an essay interesting, how to turn this detailed answer to a question into a living story.
• Fear of not living up to expectations. It seems to many that the essay is stupid and that they simply did not understand the question. There is a fear of getting a bad mark and disappointing the professor, parents and classmates. There is a fear of looking stupid and embarrassing in front of the team.
• Lack of experience. People don't know what and how to write about. In order to make a good essay, you need to have a perfect understanding of the topic and have the skills of a writer.

That is why the company EssaysWriting provides its services. We remove the responsibility for the result from the clients and do everything to ensure that the scientific work is recognized.

Megan Sharp

offers three types of essay writers: the best available writer aka. standard, a top-level writer, and a premium essay expert. Every class, or type, of an essay writer has its own pros and cons. Depending on the difficulty of your assignment and the deadline, you can choose the desired type of writer to fit in your schedule and budget. We guarantee that every writer will be a subject-matter expert with proper writing skills and background knowledge across all high school, college, and university subjects. Also, we don’t work with undergraduates or dropouts, focusing more on Bachelor, Master, and Doctoral level writers (yes, we offer writers with Ph.D. degrees!)